اعتراض به قرار تامین کیفری
شرایط طلاق زن حامله
دی ۱۷, ۱۴۰۳
برای رسیدگی به اعتراض به قرار تامین، چه در دادگاه کیفری یک یا دو یا دادگاه انقلاب صادر شود، مرجع رسیدگی کننده به اعتراض، دادگاه تجدید نظر استان خواهد بود.
از آنجایی که اخذ قرار تامین از متهم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، داشتن وکیل دفتر حقوقی حق‌گرا برای پیگیری صدور قرار تامین و یا ابلاغ اعتراض به قرار تامین کیفری ضرورت پیدا خواهد کرد.
تأمین:
تأمین، به معنای ایمن کردن و حفظ کردن است و قرار تأمین نیز به معنای در دسترس نگه‌داشتن و تضمین حضور متهم است.
قرار تامین قیدی است محدود کنندۀ آزادی که مطابق ترتیبات قانونی و برای امکان دسترسی به متهم، دربارۀ وی اعمال می‌شود. اخذ تامین، اولین اقدام رسمی است که پس از بازجویی از جانب مقام قضایی صورت می‌گیرد. به همین منظور بازپرس پس از تحقیق لازم، جهت دسترسی به متهم و تفهیم اتهام و حضور به‌موقع وی در دادگاه، این قرار را صادر می‌کند.
اخذ قرار تامین از متهم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ از یک سو اصل برائت ایجاد می‌کند. که تا تعیین تکلیف قطعی اتهامِ وارده به شهروندان هیچ گونه محدودیتی نسبت به اموال یا آزادی آنان وارد نشود.
از سوی دیگر ضرورت تحقیق، ممانعت از فرار و تبانی و به‌ویژه جلوگیری از تضییع حقوق بزه دیدگان و قربانیان جرم و ... نیازمند این است که در پاره‌ای از موارد، قبل از اعلام نظر قطعی، قضایی، آزادی متهم سلب یا محدودیت‌ها و تعهداتی برای او یا سایر افراد فراهم شود.
• دسترسی به متهم و حضور به موقع وی
• جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم
• تضمین حقوق زیان‌دیده برای جبران ضرر و زیان
در تعریف قرار تامین سه شرط نیز برای صدور قرار تامین کیفری در نظر گرفته شده است:
• اول تفهیم اتهام به متهم
• دوم انجام تحقیقات لازم
• سوم وجود دلایل کافی در رابطه با نسبت جرم و اتهام به متهم.
1_التزام به حضور با تعیین وجه التزام
2_ التزام به حضور با قول شرف
3_ اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله
4_بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی
5_التزام به عدم خروج از حوزه قضائی با قول شرف
6_التزام به عدم خروج از حوزه ی قضائی با تعیین وجه التزام
7_اخذ وثیقه اعم از وجه نقد،ضمانت نامه بانکی،مال منقول یا غیرمنقول
8_التزام به معرفی نوبه ای خود به صورت هفتگی یا ماهانه مرجع قضائی یا انتظامی با تعیین وجه التزام
9_التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام،با موافقت متهم پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط
10_التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات
○ تامین خواسته کیفری
تاسیسی است که به موجب آن، قانون گذار به متضرر از جرم اجازه داده است تا معادل ضرر و زیان ناشی از جرم که به ایشان وارد شده، توقیف اموال متهم را از دادگاه بخواهد. دادگاه نیز در صورتی که تقاضای شاکی را مبتنی بر دلایل قابل قبول بداند، قرار تامین خواسته را صادر خواهد کرد. قرار تامین خواسته کیفری، قطعی و غیرقابل اعتراض می باشد.
○ تامین بینه
اگر بدون طرح دعوی، ذی نفع از قاضی صلاحیت دار بخواهد که گواه او را احضار و شهادت آنان را استماع کند تا به موقع بتواند از آن استفاده کند، به این وضعیت تامین بینه گفته می شود. تامین بینه از مصادق تامین دلیل می باشد.
○ تامین ترکه
دادن مال یا ضامنی که ورثه یا موصی فرد فوت شده یا نماینده قانونی آن‌ها معادل بهای ارث به صورت تضمین می‌دهند تا اگر ظرف یکسال از تاریخ نشر نخستین آگهی، طلبکار ایرانی پیدا شود و طلب او محرز گردد، پس از جدا کردن هزینه آگهی‌ها و هزینه‌های قانونی دیگر، مال مورد تامین به تصرف آنان داده می‌شود.
○ تامین دلیل
صورت برداری دادگاه به تقاضای ذی نفع از ادله اثبات دعوی مدعی، پیش از آنکه زمان اثبات آن فرا رسد، تامین دلیل نام دارد.
○ تامین دین
اگر فرد بدهکار قصد سفر داشته باشد و از دسترس طلبکار خارج شود و هنوز مهلت پرداخت دین فرا نرسیده باشد، طلبکار می تواند از بدهکار، کفیل بخواهد. اگر بدهکار از دادن کفیل، امتناع ورزد، طلبکار می تواند از دادگاه بخواهد که بدهکار را وادار به دادن کفیل کند. به این عمل، تامین دین گفته می‌شود.
○ تامین محکوم به
اگر مدعی بعد از صدور حکم غیابی بخواهد که وثیقه برای تامین محکوم به بدهد، عمل دادگاه تامین محکوم به است تا اگر محکوم علیه حاضر شود و اقامه حجت کند و حکم به سود او صادر گردد، حق وی صادر نشود.
○ تامین موقوف الاجرا ماندن حکم
تامین موقوف الاجرا ماندن حکم، تامینی است که محکوم، علیه حکم قطعی می‌دهد، در صورتی که تقضای فرجام کرده باشد، مقدار این تامین نباید کمتر از محکوم به حکم قطعی باشد.
○ تامین خواسته
وثیقه و تضمینی است که مدعی از اموال خوانده را صبل از صدور حکم، به نفع خود از طریق دادگاه طلب می‌کند.
تأمین، به معنای ایمن کردن و حفظ کردن است و قرار تأمین نیز به معنای در دسترس نگه‌داشتن و تضمین حضور متهم است.
قرار تامین
در قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری، برای تضمین حقوق خواهان و همچنین، جلوگیری از ضایع شدن حقوق بزه دیده از یک جرم، انواع قرار تامین را پیش‌بینی کرده است تا خواهان یا شاکی، با کمک آن، بتوانند، پس از طرح یک دعوای حقوقی یا کیفری، حقوق خود را تضمین کنند.قرار تامین قیدی است محدود کنندۀ آزادی که مطابق ترتیبات قانونی و برای امکان دسترسی به متهم، دربارۀ وی اعمال می‌شود. اخذ تامین، اولین اقدام رسمی است که پس از بازجویی از جانب مقام قضایی صورت می‌گیرد. به همین منظور بازپرس پس از تحقیق لازم، جهت دسترسی به متهم و تفهیم اتهام و حضور به‌موقع وی در دادگاه، این قرار را صادر می‌کند.
ضرروت قرار تامین
مطابق مادۀ ۱۳۲قانون اساسی، به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی در مواد لزوم و جلوگیری از فرار یا پنهان شدن و یا تبانی با دیگری، قاضی مکلف است پس از تفهیم اتهام بَدوی، قرار تامین کیفری را صادر نماید.اخذ قرار تامین از متهم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ از یک سو اصل برائت ایجاد می‌کند. که تا تعیین تکلیف قطعی اتهامِ وارده به شهروندان هیچ گونه محدودیتی نسبت به اموال یا آزادی آنان وارد نشود.
از سوی دیگر ضرورت تحقیق، ممانعت از فرار و تبانی و به‌ویژه جلوگیری از تضییع حقوق بزه دیدگان و قربانیان جرم و ... نیازمند این است که در پاره‌ای از موارد، قبل از اعلام نظر قطعی، قضایی، آزادی متهم سلب یا محدودیت‌ها و تعهداتی برای او یا سایر افراد فراهم شود.
شرط صدور قرار تامین
دلیل صدور قرار تامین کیفری به چند دلیل بوده و این دلایل اهمیت و ضرورت قرار تامین را مشخص می‌کند:• دسترسی به متهم و حضور به موقع وی
• جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم
• تضمین حقوق زیان‌دیده برای جبران ضرر و زیان
در تعریف قرار تامین سه شرط نیز برای صدور قرار تامین کیفری در نظر گرفته شده است:
• اول تفهیم اتهام به متهم
• دوم انجام تحقیقات لازم
• سوم وجود دلایل کافی در رابطه با نسبت جرم و اتهام به متهم.
انواع قرار تامین
انواع قرار تامین طبق ماده ی 217قانون آیین دادرسی کیفری به شرح ذیل است:1_التزام به حضور با تعیین وجه التزام
2_ التزام به حضور با قول شرف
3_ اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله
4_بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی
5_التزام به عدم خروج از حوزه قضائی با قول شرف
6_التزام به عدم خروج از حوزه ی قضائی با تعیین وجه التزام
7_اخذ وثیقه اعم از وجه نقد،ضمانت نامه بانکی،مال منقول یا غیرمنقول
8_التزام به معرفی نوبه ای خود به صورت هفتگی یا ماهانه مرجع قضائی یا انتظامی با تعیین وجه التزام
9_التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام،با موافقت متهم پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط
10_التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات
انواع تامین
تامین می تواند برای موارد متعددی استفاده شود. انواع مختلف تامین:○ تامین خواسته کیفری
تاسیسی است که به موجب آن، قانون گذار به متضرر از جرم اجازه داده است تا معادل ضرر و زیان ناشی از جرم که به ایشان وارد شده، توقیف اموال متهم را از دادگاه بخواهد. دادگاه نیز در صورتی که تقاضای شاکی را مبتنی بر دلایل قابل قبول بداند، قرار تامین خواسته را صادر خواهد کرد. قرار تامین خواسته کیفری، قطعی و غیرقابل اعتراض می باشد.
○ تامین بینه
اگر بدون طرح دعوی، ذی نفع از قاضی صلاحیت دار بخواهد که گواه او را احضار و شهادت آنان را استماع کند تا به موقع بتواند از آن استفاده کند، به این وضعیت تامین بینه گفته می شود. تامین بینه از مصادق تامین دلیل می باشد.
○ تامین ترکه
دادن مال یا ضامنی که ورثه یا موصی فرد فوت شده یا نماینده قانونی آن‌ها معادل بهای ارث به صورت تضمین می‌دهند تا اگر ظرف یکسال از تاریخ نشر نخستین آگهی، طلبکار ایرانی پیدا شود و طلب او محرز گردد، پس از جدا کردن هزینه آگهی‌ها و هزینه‌های قانونی دیگر، مال مورد تامین به تصرف آنان داده می‌شود.
○ تامین دلیل
صورت برداری دادگاه به تقاضای ذی نفع از ادله اثبات دعوی مدعی، پیش از آنکه زمان اثبات آن فرا رسد، تامین دلیل نام دارد.
○ تامین دین
اگر فرد بدهکار قصد سفر داشته باشد و از دسترس طلبکار خارج شود و هنوز مهلت پرداخت دین فرا نرسیده باشد، طلبکار می تواند از بدهکار، کفیل بخواهد. اگر بدهکار از دادن کفیل، امتناع ورزد، طلبکار می تواند از دادگاه بخواهد که بدهکار را وادار به دادن کفیل کند. به این عمل، تامین دین گفته می‌شود.
○ تامین محکوم به
اگر مدعی بعد از صدور حکم غیابی بخواهد که وثیقه برای تامین محکوم به بدهد، عمل دادگاه تامین محکوم به است تا اگر محکوم علیه حاضر شود و اقامه حجت کند و حکم به سود او صادر گردد، حق وی صادر نشود.
○ تامین موقوف الاجرا ماندن حکم
تامین موقوف الاجرا ماندن حکم، تامینی است که محکوم، علیه حکم قطعی می‌دهد، در صورتی که تقضای فرجام کرده باشد، مقدار این تامین نباید کمتر از محکوم به حکم قطعی باشد.
○ تامین خواسته
وثیقه و تضمینی است که مدعی از اموال خوانده را صبل از صدور حکم، به نفع خود از طریق دادگاه طلب می‌کند.
ضوابط
الف) ضابطه خاص: به این معنی که قانون‌گذار خود، نوع تامینی را که قاضی باید در صورت توجه اتهام به متهم از او اخذ نماید، پیش‌بینی کرده باشد؛ مانند پیش‌بینی الزام صدور قرار بازداشت موقت در موارد مذکور در بندهای الف تا ه ماده ۳۵.ب) ضابطه عام: به غیر از موارد خاص، قانون‌گذار با ارائه معیارهای، تشخیص، تامین متناسب را بر عهده قاضی گذاشته است. این ضوابط که در ماده ۱۳۴، احصا شده است اختیار صدور قرار تامین قاضی
در زمینه صدور قرار تامین، مکلف یا مخیر بودن قاضی در صدور قرار تامین است. در ماده ۱۳۲، لفظ مکلف بودن قاضی، ذکر گردیده است بنابراین پس از تفهیم اتهام، صدور یکی از قرارهای تامین الزامی می‌باشد.
نکات قرار تامین کیفری
_ قرار های تامین کیفری می‌بایست بعد از تفهیم اتهام و در صورت وجود دلایل کافی بر وقوع جرم وارتکاب آن توسط متهم صادر شوند. در چنین شرایطی صدور قرار تامین کیفری به جهت تضمین قابلیت دسترسی به متهم یک تکلیف قانونی برای مرجع قضائی می باشد و عدم صدور آن از تخلفات وی خواهد بود._ چنانچه در بازجویی اولیه مشخص گردد جرمی واقع نشده یا در صورت وقوع متهم مرتکب آن نیست و به دلایل دیگر متهم قابل تعقیب نیست صدور قرار تامین کیفری موضوعیت ندارد و در این صورت می‌بایست تا جمع آوری دلایل و قرائن کافی وی بلاقید ازاد گردد.
_ تا زمانی که ادله‌ی ارتکابی علیه متهم موجب اقناع وجدانی مقامات دادسرا و دادگاه‌های کیفری در این خصوص که احتمال دارد این شخص مرتکب باشد نگردد؛ قرار تامین کیفری صادر نخواهد شد.
_ در جرائم غیر عمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضائی تضمین حقوق بزه دیده به طریق دیگر امکان پذیر باشد، صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نیست.
اعتراض به قرار تامین
قرارهای صادره در این ماده قابل اعتراض هستند، با توجه به ماده ۲۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری اگر قرار صادره توسط بازپرس یا دادیار صادر شده باشد قابل اعتراض در دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به اصل اتهام را دارا می‌باشد.همچنین اگر قرار از سوی دادگاه و در مرحله انجام تحقیقات صادر شده باشد بر اساس ماده ۸۰ قابل در دادگاه تجدیدنظر استان خواهد بود و اگر در جریان دادرسی، دادگاه قرار را صادر کرده باشد با توجه ماده ۲۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری، قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر استان خواهد بود.
اعتراض به قرار تبدیل تأمین:
قرار تخفیف تأمین در دادسرا و نیز تخفیف و تشدید تأمین در دادگاه قابل اعتراض نیست.
اعتراض به قرار از سوی شاکی
شاکی پس از صدور قرار می‌تواند به بعضی از این موارد، اعتراض به قرار تعیین شده بکند. بر طبق ماده 270 قانون آیین دادرسی کیفری قرارهای (منع و موقوفی تعقیب و اناطه) بازپرس به تقاضای شاکی قابل اعتراض است. قرار بایگانی پرونده ، بر طبق ماده 80 قانون آیین دادرسی کیفری مقام قضایی می تواند تحت شرایطی قرار بایگانی پرونده را صادر نماید. این قرار ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ، قابل اعتراض در دادگاه کیفری می‌باشد.قرار توقف تحقیقات این قرار ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض است. قرار تعلیق تعقیب، به موجب تبصره 2 ماده 81 قانون آیین دادرسی کیفری این قرار ظرف 10 روز قابل اعتراض می‌باشد. قابل توجه است که قرارهای موقوفی تعقیب صادر شده از دادگاه و همچنین قرار رد درخواست مطالعه یا دسترسی به اوراق پرونده نیز قابل شکایت از سوی شاکی می‌باشد.
اعتراض به قرار از سوی متهم
از جمله قرارهای قابل اعتراض از سوی متهم بر طبق ماده 280 قانون آیین دادرسی کیفری عبارتند از :○ قرار بازداشت موقت، ابقاء و تشدید تامین به تقاضای متهم
○ قرار تامین خواسته به تقاضای متهم
قرارهای بایگانی پرونده و همچنین قرار تعلیق تقیب و توقف تحقیقات ، تا 10 روز پس از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر می‌باشند . تقاضای تخفیف تأمین توسط متهم: متهم در تمام مراحل، حق اعتراض دارد اما این حق منحصر به تقاضای تخفیف است، اما شاکی خصوصی حق درخواست تشدید یا تخفیف تأمین را ندارد.
مرجع رسیدگی به اعتراض
برای رسیدگی به اعتراض به قرار تامین، چه در دادگاه کیفری یک یا دو یا دادگاه انقلاب صادر شود، مرجع رسیدگی کننده به اعتراض، دادگاه تجدید نظر استان خواهد بود. در صورت وجود دلیل کافی دایر بر توجه اتهام به شخص حقوقی و در صورت اقتضاء منحصراً صدور قرارهای تأمینی زیر امکانپذیر است. این قرارها ظرف ده روز پس از ابلاغ، قابل اعتراض در دادگاه صالح است.الف ـ قرار ممنوعیت انجام بعضی از فعالیت‌های شغلی که زمینه ارتکاب مجدد جرم را فراهم می‌کند.
ب ـ قرار منع تغییر ارادی در وضعیت شخص حقوقی از قبیل انحلال، ادغام و تبدیل که باعث دگرگونی یا از دست دادن شخصیت حقوقی آن شود. تخلف از این ممنوعیت موجب یک یا دو نوع از مجازات‌های تعزیری درجه هفت یا هشت برای مرتکب است.»
بر اساس ماده ۲۴۵ قانون آیین دادرسی کیفری: «دادگاه صالح موضوع مواد (۲۴۰)، (۲۴۲) و (۲۴۴) این قانون مکلف است در وقت فوق‌العاده به اختلاف دادستان و بازپرس یا اعتراض متهم رسیدگی نماید. تصمیم دادگاه قطعی است.»
در این ماده، حداکثر مدت لازم برای الزام دادگاه در تعیین تکلیف در خصوص اختلاف میان بازپرس و دادستان، مشخص نشده‌است. بدیهی است تخفیف یا فک قرار تأمین کیفری موضوع صدر ماده ۲۴۲ قانون یادشده ناظر بر مرحله تحقیقات مقدماتی و پیش از صدور قرار نهایی در دادسرا است و در مرحله اجرای احکام فاقد موضوعیت است.
متن اعتراض به قرار تامین کیفری
به نام خدابازپرس محترم شعبه ........ بازپرسی دادسرای عمومی انقلاب شهرستان ...
با سلام
احتراما اینجانب ....... متهم (یا وکیل متهمِ) پرونده ی کلاسه ............................... مطروح در آن شعبه محترم نسبت به قرار تامین کیفری صادره معترض بوده و خواهان ارسال پرونده به مرجع ذیصلاح جهت رسیدگی به اعتراض می باشم .
بازپرس محترم دلایل اعتراض به شرح زیر تقدیم حضورتان می گردد :
نیک اشراف کامل دارید که مستند به ماده 250 قانون آئین دادرسی کیفری، قرار تامین کیفری می‌بایست با نوع جرم و اهمیت آن، شدت مجازات و تضمین حقوق بزه دیده و .... متناسب باشد که علی رغم اینکه در پرونده‌ی پیش رو که اتهام از جرائم غیر‌عمدی و ناشی از تخلفات رانندگی بوده و بنده (متهم یا اینجانب وکیل مشتکی عنه گرامی) دلایل و مستندات از جمله بیمه‌نامه و اصالت آن را به پیوست به حضورتان تقدیم نموده و ضرر و زیان‌های وارد بر شاکی محترم، قابل جبران می‌باشد.
لذا با عنایت به اینکه مفاد ماده قانونی 219 قانون آیین دادرسی کیفری رعایت گردیده و مبلغ وجه التزام در صدور قرار تامین کیفری به مبلغ ............. با شرایط حاکم بر پرونده تناسب ندارد.
خواهشمند است نسبت به صدور قرار تامین متناسب با اتهام موجود اقدامات مقتضی انجام و همکاری لازم معمول دارید.
با تشکر
برای تکمیل پرونده قرار تامین نیازمند مشاوره حقوقی هستید که دادگاه را مجاب به صدور قرار تامین کند. همچنین اگر صدور این قرار به ضرر شما باشد همانطور که بیان شد می‌توان به کمک وکیل حقوقی حق‌گرا اعتراض به قرار تامین کیفری را تقدیم دادگاه کرد.
