وکیل قبولی اعاده دادرسی
مراحل رسیدگی فرجام خواهی
مهر ۱۶, ۱۴۰۳
رای دادنامه کیفری
مهر ۱۶, ۱۴۰۳
وکیل اعاده دادرسی برای مواقعی است که، حکم یک قاضی به دلیل اسناد کم و یا اشتباهات رخ داده دوباره به جریان می‌افتد و نیاز به بررسی مجدد دارد.
با واگذار کردن کار خود به یک وکیل اعاده دادرسی متخصص می‌توان رای را به نفع خود صادر کرد.
اگر قرار قبولی دادخواست اعاده دادرسی صادر شود، دادگاه دستور تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ آن به همراه نسخه دوم دادخواست به طرف مقابل و ابلاغ وقت به درخواست کننده را صادر می‌کند. هرگاه قرار رد درخواست صادر شود، این قرار به طرفین پرونده گفته می شود.
اگر قرار قبولی دادخواست اعاده دادرسی صادر شود، دادگاه دستور تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ آن به همراه نسخه دوم دادخواست به طرف مقابل و ابلاغ وقت به درخواست کننده را صادر می‌کند. هرگاه قرار رد درخواست صادر شود، این قرار به طرفین پرونده گفته می شود.
فهرست وکیل قبولی اعاده دادرسی
اعاده‌دادرسی اعتراض به رای دادگاه هدف از اعاده دادرسی حقوقی اهمیت اعاده دادرسی حق درخواست اعاده دادرسی شرایط درخواست اعاده دادرسی جهات اعاده دادرسی حقوقی جهات اعاده دادرسی کیفری مهلت درخواست اعاده دادرسی حقوقی و کیفری اقدامات دادگاه در اعاده دادرسی قبولی درخواست اعاده دادرسی تعویق اجرای حکم عدم قبولی اعاده دادرسی مراحل درخواست اعاده دادرسی وکیل اعاده دادرسیاعادهدادرسی
اعاده‌دادرسی یک روش استثنایی اعتراض به آرای محاکم است که به موجب آن، پرونده ای که با رای قطعی یا قطعیت یافته مختومه شده‌است، مجدداْ مفتوح و مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. منظور از «روش استثنایی اعتراض به آرا» این است که در برابر روش‌های عمومی اعتراض به آرای محاکم قرار دارد.در اصل، اعاده دادرسی امکان بررسی دقیق‌تر را برای تصحیح اشتباهات قضایی و رسیدن به تصمیمی عادلانه به ارمغان می‌آورد. به عبارت ساده‌تر اعاده دادرسی، رسیدگی مجدد به یک حکم قطعی که به علت وجود جهات قانونی مشخص، توسط مرجعی بالاتر از مرجع صادرکننده حکم، انجام می‌شود. قبولی اعاده دادرسی از سوی دیوان عالی کشور، موجب به تعویق افتادن اجرای حکم تا اعاده دادرسی و صدور حکم مجدد است.
اعتراض به رای دادگاه
به‌طور کلی، دو روش عمومی اعتراض به آراء محاکم وجود دارد:• واخواهی
• تجدیدنظرخواهی
در این دو روش، هر شخصی که رایی علیه او صادر شده باشد، اعم از آنکه محکوم شده باشد یا حقی برای او به اثبات نرسیده باشد، می‌تواند نسبت به آن رای اعتراض و درخواست رسیدگی مجدد در همان مرجع (واخواهی) یا مرجع بالاتر (تجدیدنظر) نماید و به غیر از محکومیت، موجب دیگری برای طرح این درخواست وجود ندارد.
در نقطه مقابل، در روش‌های استثنایی اعتراض به آراء از جمله اعاده‌دادرسی، صرف صدور حکم به ضرر شخص، برای طرح این اعتراض کافی نیست و باید حتماً علت مشخصی که توسط قانون تعیین شده نیز وجود داشته باشد. به غیر از اعاده‌دادرسی، اعتراض ثالث و فرجام‌خواهی نیز جزو روش‌های استثنایی اعتراض به آرا می‌باشند.
هدف از اعاده دادرسی حقوقی
هدف از اعاده دادرسی حقوقی حفظ حق و اجرای عدالت برای افراد است. دادرس نیز مانند سایر افراد در معرض خطا و اشتباه بوده و دلایلی که وجود دارد که صدور رای دادرس دچار اشتباه شده است اجازه نمی‌دهد که چنین حکمی باقی بماند.اهمیت اعاده دادرسی
دلایل اهمیت اعاده دادرسی عبارت‌اند از:• جلوگیری از تضییع حقوق افراد
• حفظ اعتبار نظام حقوقی
• ایجاد اطمینان در جامعه
مزیت اعاده دادرسی
اعاده دادرسی از جنبه حقوقی مزیتی نسبت به راه‌های حقوقی دارد. یک راهکار قانونی برای جبران اشتباهات و نواقص احتمالی در جریان رسیدگی به پرونده‌ها بوده و تضمینی برای تحقق عدالت در نظام حقوقی است.
حق درخواست اعاده دادرسی
براساس ماده 475 آیین دادرسی کیفری اشخاص ذیل حق درخواست اعاده دارسی را دارند:الف- محكوم عليه يا وكيل يا نماينده قانوني او و در صورت فوت يا غيبت محكوم عليه، همسر و وراث قانوني و وصي او
ب- دادستان كل كشور
پ- دادستان مجري حكم
نکته در اعاده دادرسی حقوقی فقط خود فرد این حق را دارا می باشد نه همسر و نزدیکانش.
شرایط درخواست اعاده دادرسی
از جمله شرایط درخواست اعاده دادرسی در ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:۱- امکان اعاده دادرسی فقط از احکام قطعی وجود دارد.
۲- از طریق دیوان عالی کشور صورت می‌گیرد.
۳- اجرای کامل مجازات از طریق اموری نظیر وصول مبلغ جزای نقدی یا اتمام مدت حبس یا تحمل تمام ضربات شلاق، مانع از اعاده دادرسی نیست.
۴- عده ای معتقدند اعاده دادرسی با توجه به مواد قانونی، صرفاً روشی است برای اعتراض به محکومیت و امکان اعتراض به برائت از طریق این شیوه وجود ندارد.
جهات اعاده دادرسی حقوقی
محکوم‌علیه تنها در شرایطی خاص می‌تواند از دادگاه تقاضای اعاده دادرسی نماید. ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی، جهات اعاده دادرسی را به شرح زیر بیان نموده است:1. موضوع حکم، مورد ادعای خواهان نبوده باشد.
2. حکم به میزان بیشتر از خواسته صادر شده باشد.
3. وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد.
4. حکم صادره با حکم دیگری در خصوص همان دعوا و اصحاب آن که قبلاً توسط همان دادگاه صادر شده است متضاد باشد بدون آن که سبب قانونی، موجب این مغایرت باشد.
5. طرف مقابل درخواست‌کننده اعاده دادرسی، حیله و تقلبی به کار برده که در حکم دادگاه مؤثر بوده است.
6. حکم دادگاه مستند به اسنادی بوده که پس از صدور حکم، جعلی بودن آنها ثابت شده باشد.
7. پس از صدور حکم، اسناد و مدارکی به دست آید که دلیل حقانیت درخواست‌کننده اعاده دادرسی باشد و ثابت شود اسناد و مدارک یاد شده در جریان دادرسی مکتوم بوده و در اختیار متقاضی نبوده است.
جهات اعاده دادرسی کیفری
مرجع قبولی اعاده دادرسی کیفری، همان دیوان عالی کشور است. در فرض قبول اعاده دادرسی و نیز بعد از شروع محاکمه ثانوی نیز دادگاه مربوطه باید اقدام به رسیدگی ماهوی و بررسی کامل نموده و صرف تکرار و تأیید استدلال دادگاه تالی وجاهت قانونی ندارد.جهات اعاده دادرسی در امور کیفری براساس ماده 474 آیین دادرسی کیفری از قرار ذیل است:
1. کسی به اتهام قتل شخصی محکوم شود و سپس زنده بودن وی محرز شود.
2. چند نفر به اتهام ارتکاب جرمی محکوم شوند و ارتکاب آن جرم به‌گونه ای باشد که نتوان بیش از یک مرتکب برای آن قائل شد.
3. شخصی به علت انتساب جرمی محکوم شود و فرد دیگری نیز به موجب حکمی از مرجع قضایی به علت انتساب همان جرم محکوم شده باشد، به طوری که از تعارض و تضاد مفاد دو حکم، بی‌گناهی یکی از آنان محرز شود.
4. درباره شخصی به اتهام واحد، احکام متفاوتی صادر شود.
5. در دادگاه صالح ثابت شود که اسناد جعلی یا شهادت خلاف واقع گواهان، مبنای حکم بوده است.
6. پس از صدور حکم قطعی، واقعه جدیدی حادث و یا ظاهر یا ادله جدیدی ارائه شود که موجب اثبات بی‌گناهی محکوم علیه یا عدم تقصیر وی باشد.
7. عمل ارتکابی جرم نباشد و یا مجازات مورد حکم بیش از مجازات مقرر قانونی باشد.
مهلت درخواست اعاده دادرسی حقوقی و کیفری
مهلت درخواست اعاده دادرسی برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه و به شرح زیر است:○ نسبت به آرای حضوری قطعی، از تاریخ ابلاغ.
○ نسبت به آرای غیابی، از تاریخ انقضای مهلت واخواهی و درخواست تجدیدنظر.
در صورت داشتن عذر موجه، دادگاه در مواردی در ابتدا به ادعای داشتن عذر، رسیدگی می‌کند و چنانچه عذر را موجه تشخیص دهد، قرار قبول دادخواست اعاده دادرسی را صادر و سپس دادخواست را برای انطباق داشتن یا انطباق نداشتن با جهات اعاده دادرسی بررسی می‌کند و در نتیجه قرار قبول یا رد اعاده دادرسی را صادر خواهد کرد. (ماده 427 و 306 قانون آیین دادرسی مدنی)
مهلت های مقرر در مواد 428، 429 و 430 قانون آیین دادرسی مدنی نیز مبتنی بر این اصل است و هیچ مهلتی علیه کسی که قادر به استفاده از آن نباشد، آغاز نمی‌شود.
نکته: در اعاده دادرسی کیفری هرزمان که متقاضی بخواهد می‌تواند اعاده دادرسی بنماید زیرا نباید فرد بی‌گناه را مجازات کرد.
اقدامات دادگاه در اعاده دادرسی
اقدامات دادگاه در صورت اعاده دادرسی به جهت مغایرت دو حکم:در قانون
مطابق ماده ۴۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری: «اگر جهت اعاده دادرسی، مغایرت دو حکم باشد، دادگاه پس از قبول اعاده دادرسی، هر یک را که صحیح تشخیص دهد، تأیید و رأی دیگر را نقض می‌کند و چنانچه هر دو رأی را غیرصحیح تشخیص دهد پس از نقض آنها وفق مقررات رسیدگی می‌کند.»
مبنای حکم
عده ای دلیل ماده فوق را چنین توضیح داده‌اند که اگر چنین قاعده‌ای پیش‌بینی نشود، در فرض تحقق بند ت ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری، حکم صادره از دادگاه نخست را باید قطعی و معتبر تلقی نموده و حکم صادره بعد از آن را باید به دلیل نقض قاعده اعتبار امر مختوم یا قاعده سبق ارجاع، نقض نمود و نمی‌شود در این صورت به دادگاه رسیدگی کننده حق انتخاب داد. عدم نیاز به صدور حکم جدید
بر اساس این ماده، اگر یک حکم به نظر دادگاه صحیح و دیگری اشتباه باشد، باید حکم نخست را تأیید و حکم دیگر را نقض کند؛ لذا نیازی به نقض هر دو حکم و صدور حکم جدید نیست.
قبولی درخواست اعاده دادرسی
وضعیت اجرای حکم در فرض قبولی درخواست اعاده دادرسیدر قانون
مطابق ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری: «هرگاه رأی دیوان عالی کشور مبنی بر تجویز اعاده دادرسی باشد یا طبق ماده (۴۷۷) اعاده دادرسی پذیرفته شده باشد اجرای حکم تا صدور حکم مجدد به تعویق می‌افتد و چنانچه از متهم تأمین اخذ نشده یا تأمین منتفی شده باشد یا متناسب نباشد، دادگاهی که پس از تجویز اعاده دادرسی به موضوع رسیدگی می‌کند، تأمین لازم را اخذ می‌نماید.
تبصره: در صورتی که مجازات مندرج در حکم، از نوع مجازات سالب حیات یا سایر مجازات‌های بدنی یا قلع و قمع بنا باشد، شعبه دیوان عالی کشور با وصول تقاضای اعاده دادرسی قبل از اتخاذ تصمیم دربارهٔ تقاضا، دستور توقف اجرای حکم را می‌دهد.»
این ماده در راستای پیشگیری از طرح دعاوی واهی با هدف به تأخیر انداختن اجرای احکام قطعی وضع شده‌است.
تعویق اجرای حکم
به موجب این ماده، در مجازات‌های غیر بدنی (همچون جزای نقدی یا حبس)، با توجه به احتمال نقض حکم در مرحله بالاتر، اصل بر به تعویق افتادن اجرای مجازات بعد از تجویز اعاده دادرسی است، البته باید یادآور شد «تعویق» اجرای حکم مربوط به حالتی است که هنوز حکم اجرا نشده باشد؛ لذا در فرض شروع شدن اجرای حکم و تجویز اعاده دادرسی در این مرحله، بهتر است بگوییم اجرای حکم متوقف می‌شود.اخذ تأمین از متهم
این ماده، اخذ تأمین را موکول به اقدام دادگاهی کرده‌است که بعد از تجویز اعاده دادرسی به موضوع رسیدگی خواهد کرد.
دستور توقف اجرای حکم
تبصره ماده فوق، با در نظر گرفتن شدت و اهمیت برخی از مجازات‌ها از جمله مجازات‌های بدنی و سالب حیات، احتیاط نموده و استثنایی را بر اصل فوق وارد ساخته‌است، بدین توضیح که در چنین مواردی شعب دیوان عالی کشور به محض وصول تقاضای اعاده دادرسی باید دستور توقف اجرای حکم را صادر کنند.
در رویه قضایی
رای وحدت رویه دیوان عالی کشور: «… و با توجه به قابلیت اجرای احکام قطعی کیفری، شعبه دیوان عالی کشور برای صدور دستور توقف اجرای حکم ابتدا باید درخواست را بررسی و ملاحظه و چنانچه نظر اعضای شعبه بر رد درخواست باشد صدور دستور توقف اجرای حکم امر بی‌فایده و لغوی است و به این جهت صدور این دستور در چنین مواردی به دلالت عقلی موافق مقصود قانون گذار نبوده و موضوعا از شمول حکم مقرر در تبصره مذکور خارج است.»
عدم قبولی اعاده دادرسی
عدم قبولی اعاده دادرسی از یک حکم بیش از یک باردر قانون
بر اساس ماده ۴۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری: «نسبت به حکمی که پس از اعاده دادرسی صادر می‌شود، دیگر اعاده دادرسی از همان جهت پذیرفته نمی‌شود. مگر این که اعاده دادرسی از مصادیق ماده (۴۷۷) بوده و مغایرت رأی صادره با مسلمات فقهی به جهات دیگری غیر از جهت قبلی باشد یا رأی جدید مجدداً همانند رأی قبلی مغایر با مسلمات فقهی صادر شده باشد.»
ماده فوق را نباید نوعی ایجاد محدودیت در اعاده دادرسی تلقی کرد، بلکه به موجب این ماده، صرفاً امکان درخواست آن بیشتر از یک بار ممنوع است.
مراحل درخواست اعاده دادرسی
بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، اعاده دادرسی در امور مدنی به موجب دادخواست انجام می‌پذیرد . بر اساس ماده 435، در دادخواست اعاده دادرسی حقوقی مراتب زير درج می‌گردد:- نام و نام خانوادگي و محل اقامت و ساير مشخصات درخواست كننده و طرف او
- حكمی كه مورد درخواست اعاده دادرسی است.
- مشخصات دادگاه صادركننده حكم
- جهتی كه موجب درخواست اعاده دادرسی شده است.
علاوه بر این ، در صورتي كه درخواست اعاده دادرسی حقوقی را وكيل حق‌گرا تقديم دادگاه نمايد، بايد مشخصات او در دادخواست ذكر و وكالت نامه نيز پيوست دادخواست گردد. پس از ثبت دادخواست در سامانه دادگاه صالح، بدوا در مورد قبول يا رد درخواست اعاده دادرسی قرار لازم را صادر مي‌‌نمايد و در صورت قبول درخواست اعاده دادرسی حقوقی ، مبادرت به رسيدگی ماهوی خواهد نمود.
در خصوص اعاده دادرسی کیفری درخواست به دیوان عالی کشور تقدیم می‌شود و دیوان اگر آن را منطبق با ماده 474 بداند درخواست را تایید کرده و پرونده را به دادگاه هم عرض ارجاع می‌دهد.
وکیل اعاده دادرسی
در صورت عادلانه نبودن رای صادره در دادگاه وکیل اعاده دادرسی باید به موضوع پرونده رسیدگی جداگانه کند. وکیل اعاده دادرسی، شخصی است که با استفاده از تخصص قانونی خود، آراء دادگاه را به چالش کشیده و در نقض یا به نفع موکل اصلاح می‌کند.وکیل اعاده دادرسی در مواقعی کمک کننده هست که، حکم یک قاضی به دلیل اسناد کم و یا اشتباهات رخ داده دوباره به جریان می‌افتد و نیاز به بررسی مجدد دارد. همچنین وکیل اعاده دادرسی حق‌گرا با توجه به شرایط پرونده و با استفاده از قوانین و مقررات مربوطه، به موکل خود در رسیدگی به حقوقش کمک کرده تا به نتیجه مطلوب خود برسد. وظیفه وکیل قبلی اعاده دادرسی این است که در دادگاه ثابت کند؛ رای صادر شده کاملا خلاف قوانین آیین دادرسی و همچنین حقوق عمومی مجرم است. اما در صورتی که دادگاه ادعای وکیل را نپذیرد؛ وکیل باید پیگیری خود را ادامه دهد.
در این شرایط خاص به کمک یک وکیل اعاده دادرسی خوب نیاز است، از جمله زمانی که:
‒ حکم صادر شده با خواسته خواهان مطابقت نداشته باشد
‒ حکم صادر شده بیش از میزان خواسته خواهان باشد
‒ حکم صادر شده با سایر احکام صادره از سوی دادگاه‌های مختلف در مورد یک پرونده مطابقت نداشته باشد.
‒ حکم صادر شده بر اساس تقلب یا جعل سند صادر شده باشد.
‒ مدارک و شواهد جدیدی در مورد پرونده یافت شود که در جریان رسیدگی قبلی مورد توجه دادگاه قرار نگرفته است.
‒ اصالت مدارکی که قبلاً توسط دادگاه و طرف دیگر پرونده ادعای جعلی بودن آن ثابت شده بود، به اثبات برسد.
‒ حکم صادر شده از سوی مراجع قضایی به ظن رئیس قوه قضاییه باطل باشد.
در صورت درخواست اعاده دادرسی، پرونده مجدداً در دادگاه ذی‌صلاح رسیدگی می‌شود. در این مرحله، معترض پرونده می‌تواند با کمک وکیل قبولی اعاده دادرسی حق‌گرا ، مدارک و شواهد جدید خود را ارائه دهد و از دادگاه بخواهد که حکم قبلی را نقض کند.
افراد در مواردی که حکمی به ضرر آنها صادر شده است و می‌خواهند به طرق مختلف نسبت به رأی صادر شده توسط دادگاه اعتراض کنند، نیاز به ارتباط با یک وکیل اعاده دادرسی خوب دارند، که پیشنهاد ما دریافت مشاوره با وکیل دفتر حقوقی حق‌گرا است.
با درخواست اعاده دادرسی حقوقی در دادگاه صادرکننده حکم قطعی به بررسی دوباره گذاشته می‌شود. همچنین تنها طرفین پرونده با کمک وکیل قبولی اعاده دادرسی، امکان مطرح کردن چنین درخواست را دارند. به همین جهت در روند دادرسی مجدد، حضور یک وکیل اعاده دادرسی حق‌گرا از اهمیت بالایی برخوردار است.
