شکایت‌و‌مجازات قاچاق دارو
وکیل الزام به تهیه مسکن
اردیبهشت ۴, ۱۴۰۳
شکایت به دلیل سقط جنین
اردیبهشت ۴, ۱۴۰۳
فروش داروهای قاچاق، غیرقانونی و ممنوع است و امکان شکایت و مجازات قاچاق دارو، از داروفروشان وجود دارد. در بعضی کشورها، مجازات برای فروش داروهای تقلبی و قاچاق دارو، غیرقانونی
بوده و وکیل می‌تواند با متهم کردن برای قانون شکنی فروش دارو قاچاق را با عرضه مواد مخدر یکسان عنوان کند.
بازار دارویی در همه جای دنیا از وجود داروی قاچاق و تقلبی در امان نیست، قاچاق دارو پس از مواد مخدر و اسلحه، وحشتناک‌ترین نوع قاچاق است. چراکه آسیبی که می رساند فقط جنبه مالی ندارد بلکه سلامتی انسان‌ها نیز درگیر است. سلامت مردم شوخی بردار نیست
بازار دارویی در همه جای دنیا از وجود داروی قاچاق و تقلبی در امان نیست، قاچاق دارو پس از مواد مخدر و اسلحه، وحشتناک‌ترین نوع قاچاق است. چراکه آسیبی که می رساند فقط جنبه مالی ندارد بلکه سلامتی انسان‌ها نیز درگیر است. سلامت مردم شوخی بردار نیست
فهرست شکایت و‌مجازات قاچاق دارو
قاچاق دارو عوامل پیدا شدن دارو قاچاق اهمیت به جرایم قاچاق دارو قاچاق دارو توسط اشخاص حقیقی و حقوقی جرم قاچاق دارو سازمان‌یافته مجازات قاچاق دارو مجازات توزیع و فروش دارو غیرمجاز شکایت برای مجازات دارو قاچاق حکم و مجازات قاچاق دارو صدور قرار وثیقه مجازات قاچاق دارو وکیل متهم قاچاق داروقاچاق دارو
- به این معنی است که داروهایی از کشور خارج شود و یا به کشور وارد شود و عرضه گردد در صورتی که از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجوز ندارد.
- قاچاق و به طور جزیی قاچاق دارو، مطابق ماده ۳۶ قانون مجازات اسلامی در کنار جرایمی، چون مداخله در معاملات دولتی، تصرف غیرقانونی در اموال عمومی و … از زمره جرایم اقتصادی است.
- قاچاق بسیاری از کالاها صرفاً به شکل صادرات غیرمجاز و قاچاق برخی دیگر تنها به شکل واردات غیرمجاز است، اما قاچاق اقلام سلامت محور یک مسیر رفت و برگشت است و این مهم وجه افتراق قاچاق دارو با قاچاق کالاهای دیگر است. از یک سو برخی داروها به خارج از کشور قاچاق میشود و از سویی دیگر برخی داروها از خارج به داخل کشور وارد می‌گردد. هر دوی این اقسام قاچاق چنانکه بیان شد می‌تواند تهدیدی علیه نظام‌مالی و نظام سلامت و بهداشت باشد.
دارو و فرآورده‌های دارویی قاچاق شامل موارد زیراست:
براساس ماده 2 آیین نامه اجرایی موضوع ماده 27 قانون مبارزه با قاچاق مصوب 1395، دارو و فرآورده‌های دارویی بدین صورت تعریف شده‌اند: داروها و فرآورده‌های تقویتی، تحریک‌کننده، ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی و دارویی نظیر شیرخشک و فرآورده‌های زیستی نظیر سرم و واکسن و فرآورده آزمایشگاهی و مواد غذایی اطفال و هر نوع دارو و مواد اولیه دارویی و بسته‌بندی دارویی و هر نوع مواد و ملزومات مصرفی و تجهیزات پزشکـی و دندانپزشکی و یا مواد اولـیه آنهاست.
انجمن داروسازان تهران تاکید دارند که وجود داروی قاچاق، یکی از معضلات گریبانگیر داروخانه‌های کلانشهرها به خصوص تهران است. زیرا، با توجه به حجم بالای مراجعات مردم و بیماران به داروخانه‌های شهر تهران، همواره شاهد بروز تخلفاتی در برخی از داروخانه‌های تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی هستیم.
عوامل پیدا شدن دارو قاچاق
مهم‌ترین عاملی که باعث افزایش قاچاق دارو میشود را موضوع کمبود اقلام دارویی دانست و بیان کرد، هنگامیکه بیماران از مسیر‌های قانونی داروهای مورد نیاز خود را به دست نیاورند به ناچار سراغ بازار قاچاق می‌روند. البته در مورد بعضی داروها نیز علت فراهم شدن بستر قاچاق، ممنوعیت‌های قانونی عرضه آنهاست مانند داروهای سقط جنین و … که قانونگذار عرضه آن را خلاف نظم عمومی دانسته است.همچنین وقتی تعادل میان عرضه و تقاضا مختل شود، این احتمال وجود دارد که داروی خارج از دارونامه رسمی کشور وارد داروخانه شود. یعنی، عدم تأمین داروهای مورد نیاز می‌تواند منجر به این شود که داروی تقلبی، جایگزین داروی اصلی شود.
فعالان حوزه‌ی دارو معتقدند، مشکل اصلی بازار دارو به ویژه در شهرهای مشهد، اهواز، شیراز، ارومیه و تبریز؛ کم فروشی و احتکار نیست، بلکه بیشتر جرایم مربوط به قاچاق دارو از سوی گردشگران سلامت است که با تهیه دفترچه‌های بیمه قلابی، اقدام به قاچاق می‌کنند. فعالان حوزه‌ی دارو هشدار می‌دهند، تک‌نرخی نبودن ارز دارو، دلیل اصلی قاچاق معکوس و افزایش جرایم مربوط به قاچاق دارو می‌باشد.
اهمیت به جرایم قاچاق دارو
از دلایل عمده‌ی اهمیت برخورد قاطع در مورد مجازات مربوط به قاچاق دارو، طیف وسیع و افرادی که آسیب زیادی از این موضوع میبینند است. از یک طرف، این گونه کالاها بدون اعمال هرگونه کنترل کیفی روانه‌ی بازار مصرف می‌شوند و از طرف دیگر شرایط نامناسب حمل، انبار و توزیع آن‌ها، نگرانی‌های جدی را به دنبال دارد. داروهای قاچاق از جمله اقلامی هستند که هم به دلیل عرضه انواع تقلبی و جعلی و هم به خاطر شرایط نامناسب نگهداری و توزیع، جان مصرف کنندگان را تهدید می‌کنند.مجازات مربوط به قاچاق دارو به دلیل قدمت زیاد و عواید بسیار زیاد ناشی از آن، در اعماق جوامع ریشه دوانیده و بیش از آنکه مجازات‌ها راه درمان باشد، برای اینکه بتوانیم این جرم را از ریشه نابود کنیم نیازمند برنامه‌هایی قوی و مستحکم و برنامه‌ریزی شده می‌باشد. برای پیشگیری از قاچاق کالا و همچنین قاچاق داروهای تقلبی و جرایم مرتبط با آن می‌توان با برنامه عمل کرد.
• طرح مالیات بر ارزش افزوده در جلوگیری از مفاسد اقتصادی و قاچاق کالا
• اعمال هدفمند، برنامه‌ریزی شده و محدود نرخ حقوق و عوارض گمرکی
• بازنگری در سیاست ایجاد بازارچه‌های مرزی به عنوان مقری برای قاچاق دارو
قاچاق دارو توسط اشخاص حقیقی و حقوقی
ارتکاب قاچاق دارو مختص اشخاص حقیقی نبوده و ممکن است این جرم توسط اشخاص حقوقی نیز ارتکاب یابد.در صورتی که جرم قاچاق دارو توسط اشخاص حقوقی صورت بگیرد براساس ماده ۶۷ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز:اگر قاچاق توسط شخص حقوقی ارتکاب یابد،مرجع صدور حکم نسبت به ضبط کالا و یا ارز قاچاق مکشوفه اقدام میکند و شخص حقوقی،علاوه بر محکومیت به جزای نقدی،حسب مورد به دو تا چهار برابر حداکثر جریمه مقرر برای شخص حقیقی،به ترتیب زیر محکوم میشود:
الف- در مورد قاچاق کالای غیرممنوع و ارز در مرتبه اول ممانعت از فعالیت شخص حقوقی از یک تا دوسال و در مرتبه دوم انحلال شخص حقوقی.
ب- در مورد قاچاق کالای ممنوع و یا سازمان یافته،انحلال شخص حقوقی. بنابراین در صورتی که نماینده شخص حقوقی به نام شخص حقوقی و یا در راستای منافع آن مرتکب قاچاق دارو شود در صورت تکرار و یا انجام قاچاق به شکل سازمان یافته با انحلال شخص حقوقی مواجه خواهد شد.
جرم قاچاق دارو سازمان‌یافته
مفهوم جرم قاچاق سازمان‌یافته یک مفهوم حقوقی اسـت که تشخیص آن با مقام قضـایی اسـت ولی از سـوی دیگر در مرحله‌ی کشـف و تشکیل پرونده، تشخیص این موضـــوع از نظر کیفیـت انجـام تحقیقـات مقدماتی و همچنین ارجاع اولیه پرونده اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. قاچاق‌كالاهای سلامت محور به صورت سازمان‌یافته، هدفدار و هوشمندانه انجام میشود. چنانچه شخص حقوقی به صورت سازمان یافته مرتکب قاچاق کالای سلامت شود، علاوه بر جزای نقدی و جریمه منحل خواهد شد.
مجازات قاچاق دارو
مجازات این جرم بستگی به میزان قاچاق انجام شده دارد و با توجه به میزان ارزش و قیمت آن جزای نقدی چندین برابر و حبس مقرر شده است. طبق ماده ۲۲ – هر کس مرتکب قاچاق کالای ممنوع گردد یا کالای ممنوع قاچاق را نگهداری یا حمل نماید یا بفروشد، که این ماده شامل قاچاق دارو هم میشود، علاوه بر ضبط کالا به شرح زیر و مواد (۲۳) و (۲۴) مجازات میشود:
حبس و جزای نقدی برای مجازات قاچاق دارو
الف - در صورتی که ارزش کالا تا ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد، به جزای نقدی معادل دو تا سه برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ب - در صورتی که ارزش کالا از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به جزای نقدی معادل سه تا پنج برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
پ - در صورتی که ارزش کالا از یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تا یک میلیارد (۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به بیش از شش ماه تا دو سال حبس و به جزای نقدی معادل پنج تا هفت برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ت - در صورتی که ارزش کالا بیش از یک میلیارد (۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به دو سال تا پنج سال حبس و به جزای نقدی معادل هفت تا ده برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
تبصره ۱- در صورتی که ارزش عرفی (تجاری) مشروبات الکلی، مشمول بندهای (الف) و (ب) این ماده باشد؛ مرتکب علاوه بر جریمه نقدی مقرر در این ماده به مجازات حبس از شش ماه تا یک سال محکوم میشود.
تبصره ۲- وجوه حاصل از قاچاق کالای ممنوع، ضبط میشود.
* در قاچاق‌های جزئی و کم ارزش، حکم حبس نداریم.
مجازات توزیع و فروش دارو غیرمجاز
در قوانین خرید و فروش غیرمجاز دارو بیان شده است؛ در صورتیکه هر یک از مسئولین مراکز ساخت، تهیه و توزیع و فروش دارو قاچاق مبادرت به خرید و فروش غیرقانونی دارو نمایند یا از توزیع و ارائه خدمات خودداری نمایند و یا در توزیع و پخش دارو موجب اخلال شوند. علاوه بر مجازات مقرر در قانون؛ محکوم به محرومیت از اشتغال در حرفه مربوطه بین ۱ تا ۱۰ سال خواهند شد.
شکایت برای مجازات دارو قاچاق
متاسفانه فروش داروهای تقلبی و دارو قاچاق، عملی مجرمانه است که بسیار اتفاق می‌افتد و متقابلا، به اندازه کافی شکایت از داروفروشان ثبت نمی‌شود. در کشور ما نیز این فعالیت مجرمانه در ناصر خسرو واقع در تهران مرکزیت دارد. داروفروشان ممنوعه که داروهای تقلبی به فروش میرسانند به سختی قابل شناسایی هستند؛ ولی به هر حال، پلیس پس از ثبت شکایت از داروفروشان، در تشخیص و یافتن آن‌ها بسیار حرفه‌ای عمل میکند.
پلیس در پرونده‌های فروش داروهای تقلبی، قاچاق دارو و شکایت و مجازات از داروفروشان، به دو عنصر متفاوت برای اثبات این جرم نیاز دارد. وکیل حق‌گرا در این زمینه شما را همراهی میکند.
عناصر اثبات جرم:
یکی اعتراف کسی که داروها را تهیه کرده است و به فروش رسانده است و دیگری داروی تقلبی و قاچاق دارو است که به عنوان داروی اصلی به فروش رسیده است. تفاوت اصلی این نوع پرونده‌ها که در آن داروی تقلبی و داروهای قاچاق به فروش رسیده است، با امثال مسمومیت دارویی این است که در این موارد، باید به پلیس اثبات شود که دارو به صورت غیرقانونی تهیه شده است و تقلبی است.
حکم و مجازات قاچاق دارو
مجازات قاچاق دارو را براساس دو ماده 22 و 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ادامه بیان می کنیم زیرا قاچاق دارو ممکن است شامل کالاهای ممنوع یا مجاز و یا مجاز مشروط باشد. براساس ماده 27 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز:هرشخص حقیقی یا حقوقی که اقدام به واردات و صادرات دارو، مکملها، ملزومات و تجهیزات پزشکی، مواد و فرآورده‌های خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی بدون انجام تشریفات قانونی نماید به مجازات کالاهای قاچاق به شرح زیر محکوم میشود. این مجازات مانع از پرداخت دیه و خسارت‌های وارده نیست:
قاچاق مواد و فرآورده‌های دارویی، مکملها، ملزومات و تجهیزات پزشکی مشمول مجازات قاچاق کالاهای ممنوع موضوع ماده(22) این قانون می‌باشد.
براساس ماده 22:هرکس مرتکب قاچاق کالای ممنوع گردد یا کالای ممنوع قاچاق را نگهداری یا حمل نماید یا بفروشد، علاوه بر ضبط کالا به‌شرح زیر مجازات میشود:
الف. درصورتی‌که ارزش‌کالا تا ده میلیون (10.000.000)ریال باشد، به جزای نقدی معادل دو تا سه برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ب.درصورتی که ارزش کالا از ده میلیون (10.000.000) تا یکصد میلیون (100.000.000) ریال باشد به جزای نقدی معادل سه تا پنج برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
پ.در صورتی که ارزش کالا از یکصد میلیون (100.000.000) تا یک میلیارد (1.000.000.000)ریال باشد به بیش از شش ماه تا دو سال حبس و به جزای نقدی معادل پنج تا هفت برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ت. در صورتی که ارزش کالا بیش از یک میلیارد (1.000.000.000)ریال باشد به دوسال تا پنج سال حبس و به جزای نقدی معادل هفت تا ده برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ث. در صورتیکه کالای قاچاق مکشوفه شامل مواد و فرآورده‌های خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی باشد، مرجع رسیدگی‌کننده مکلف است نسبت به استعلام مجوز مصرف انسانی کالاهای مذکور اقدام و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است ظرف ده روز به این استعلام پاسخ دهد. هرگاه کالای مکشوفه مذکور موفق به أخذ مجوزهای بهداشتی و درمانی در خصوص مصرف انسانی گردد جرم قاچاق مشمول مجازات مندرج در بند(ب) ماده(18) این قانون خواهد شد و در غیر این‌صورت کالای مکشوفه، کالای تقلبی، فاسد، تاریخ مصرف‌گذشته و یا مضر به سلامت مردم شناخته شده و مشمول مجازات قاچاق کالاهای ممنوع می‌باشد.
تبصره 1- حمل، نگهداری، عرضه و فروش محصولات فوق نیز مشمول مجازات‌های این ماده است.
تبصره 2- آیین‌نامه اجرائی این ماده درمورد چگونگی اجراء و میزان لازم از کالا برای استعلام مجوز مصرف انسانی با پیشنهاد وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صنعت، معدن و تجارت و ستاد تهیه میشود و حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
براساس ماده 18:هر شخص که مرتکب قاچاق کالا و ارز و حمل و یا نگهداری آن شود، علاوه بر ضبط کالا یا ارز، به جریمه‌های نقدی زیر محکوم میشود:
1- کالای مجاز: جریمه نقدی یک تا دو برابر ارزش کالا
2- کالای مجاز مشروط: جریمه نقدی معادل یک تا سه برابر ارزش کالا
3- کالای یارانه ای: جریمه نقدی معادل دو تا چهار برابر ارزش کالا
نکته: ملاک و معیار برای تعیین میزان جزای نقدی گران ترین دارو می باشد.
صدور قرار وثیقه مجازات قاچاق دارو
قانون گذار در تبصره 2 ماده 41 قانون، الزام به صدور قرار وثیقه متناسب با مجازات را در خصوص کالاهای قاچاق مکشوفه با ارزش بیش از ده میلیون تومان پیش‌بینی کرده است. از آن جا که مقررات مربوط به قاچاق کالا بنا به تصریح ماده 27 در خصوص قاچاق دارو، اقلام آرایشی و بهداشتی و خوراکی نیز لازم الرعایه است، مفاد این تبصره مشمول مرتکبان جرایم این حوزه نیز می‌گردد.
وکیل متهم قاچاق دارو
در صورتی که وکیل شاکی قاچاق دارو حق‌گرا، وکالت بزه دیده یا شاکی خصوصی را در مورد ارتکاب انواع قاچاق دارو به عهده گرفته باشد، وظیفه اصلی او طرح شکایت در مراجع کیفری صلاحیتدار مثل دادسرای عمومی و انقلاب یا سازمان تعزیرات حکومتی می‌باشد. مقامات قضایی دادسرا و ضابطین دادگستری مکلفند شکایت کیفری را همه روزه قبول نمایند و مورد رسیدگی قرار دهند.
شکایت نامه باید حاوی مطالبی باشد که کشف جرم و آغاز تعقیب کیفری را در مورد مظنون یا متهم ممکن سازد. پس از تنظیم شکایت‌نامه و تحویل آن به مراجع کیفری، وکیل شاکی قاچاق دارو، وظیفه دارد دادخواست حقوقی برای دریافت کلیه خسارات وارد شده به شاکی، طول درمان یا مالباخته را تنظیم کرده و به مرجع کیفری یا حقوقی صلاحیتدار تقدیم نماید.
اگر وکیل متهم قاچاق دارو حق‌گرا یا سایر انواع قاچاق، وکالت متهم یا مظنون را به عهده گرفته باشد، اصلی‌ترین وظیفه او اثبات بی‌گناهی متهم در پرتوی اصول حقوقی مثل برائت است. از همین روی وکیل متهم نیز ممکن است اظهارات مربوط به موضوع را در جلسات بازجویی و رسیدگی بیان نماید
