بخشش مال زوجه در طلاق مبارات یکی از موضوعات مهم در حقوق خانواده است که به دلیل پیچیدگی‌های قانونی و احکام جدید سال ۱۴۰۴، نیاز به بررسی دقیق و مشاوره با وکیل دارد. این نوع طلاق، با تمرکز بر بذل مال از سوی زن در مقابل طلاق، شباهت‌هایی با طلاق خلع و طلاق توافقی دارد اما ویژگی‌های منحصر به‌فردی نیز دارد که باید به آن توجه کرد.

فهرست مطالب مقاله بخشش مال زوجه در طلاق مبارات

تعریف طلاق

طلاق به معنای انحلال رسمی عقد نکاح از طریق حکم دادگاه است. این امر به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد و در قوانین ایران، طبق مقررات سال ۱۴۰۴، طلاق تنها از طریق مراجع قضایی و با دلایل موجه قابل اجراست. طلاق، پایان رابطه زوجیت است که می‌تواند با رضایت یا بدون رضایت یک طرف انجام گیرد.

انواع طلاق در قانون ایران

• طلاق رجعی: شوهر می‌تواند در دوران عده به زندگی مشترک بازگردد.
• طلاق بائن: بازگشت در دوران عده ممکن نیست (مانند طلاق سوم، یا طلاق زن باکره).
• طلاق خلع: زن به دلیل تنفر از شوهر، مالی را در برابر طلاق می‌بخشد.
• طلاق مبارات: هر دو طرف از یکدیگر کراهت دارند و زن مالی به عنوان فدیه می‌بخشد.

طلاق مبارات و موارد قانونی آن

طلاق مبارات یکی از انواع طلاق بائن است که در آن زن و شوهر هر دو نسبت به یکدیگر کراهت دارند. طبق ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی، زن مالی را به عنوان عوض یا فدیه می‌بخشد تا طلاق صورت گیرد. این نوع طلاق در سال ۱۴۰۴ نیز همچنان مطابق با همین ماده معتبر است و در دادگاه‌ها قابل استناد می‌باشد.

ارکان طلاق مبارات

• کراهت متقابل: باید ثابت شود که هر دو طرف از یکدیگر ناراضی‌اند.
• رضایت مشترک: طلاق بدون توافق ممکن نیست.
• بذل مال: زن باید مالی مانند مهریه یا بخشی از آن را ببخشد.

در صورت نبود هریک از این ارکان، دادگاه ممکن است طلاق مبارات را نپذیرد.

تعریف فدیه یا عوض طلاق

فدیه یا عوض طلاق مالی است که زن برای رهایی از زوجیت به شوهر می‌دهد. این عوض می‌تواند شامل تمام یا بخشی از مهریه، دارایی، یا سایر اموال زن باشد و در طلاق مبارات شرط اصلی برای صدور حکم طلاق است.

تفاوت طلاق مبارات با سایر طلاق‌ها

در طلاق خلع نیز زن مالی می‌بخشد اما کراهت تنها از سوی زن است. اما در طلاق مبارات، کراهت دوطرفه است. همچنین برخلاف طلاق رجعی، در طلاق مبارات، شوهر پس از طلاق حق رجوع ندارد مگر با عقد جدید.

دور زدن قانون در طلاق مبارات

برخی زوج‌ها برای دور زدن مراحل قانونی طلاق، وانمود به کراهت متقابل می‌کنند. گاهی زن برای گرفتن حضانت یا تسریع روند طلاق، مهریه‌اش را می‌بخشد اما هدف واقعی طلاق توافقی است. این عمل، اگرچه به ظاهر مطابق با قانون است، ولی می‌تواند مورد بررسی قضایی دقیق قرار گیرد.

شرایط وقوع طلاق مبارات

• وجود کراهت متقابل بین زوجین
• بذل مال توسط زن به‌صورت صریح و مکتوب
• قبض مال توسط شوهر یا اعلام رضایت به آن

انواع مالی که می‌توان بذل کرد شامل تمام یا بخشی از مهریه، اموال منقول و حتی حقوق مالی دیگر است، به شرطی که مشروع باشد.

عده زن و نحوه رجوع

در طلاق مبارات، عده سه طُهر است. در این مدت، شوهر حق رجوع ندارد. اگر زن باردار باشد، عده تا پایان وضع حمل است. عقد مجدد برای بازگشت به زندگی مشترک الزامی است.

نکات قانونی ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی

بر اساس ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی مصوب و معتبر در سال ۱۴۰۴: «در صورتی که کراهت زن و شوهر نسبت به یکدیگر باشد و زن مالی به شوهر بدهد تا او را طلاق دهد، این نوع طلاق مبارات محسوب می‌شود.» این ماده مبنای قانونی دعاوی طلاق مبارات در دادگاه‌ها است.

مزایا و معایب طلاق مبارات

مزایا: طلاق مبارات روندی کوتاه‌تر دارد، زیرا توافق طرفین، دادگاه را از ورود به بررسی علل طلاق معاف می‌سازد. همچنین زن می‌تواند با بخشش مهریه، کنترل بیشتری بر روند طلاق داشته باشد.

معایب: در برخی موارد، زن برای رهایی از زندگی مشترک ناچار به بذل مالی قابل توجه می‌شود که ممکن است ناعادلانه باشد. همچنین امکان بازگشت در این نوع طلاق وجود ندارد.

مراحل حقوقی طلاق مبارات

1. مراجعه به دفتر وکیل و تنظیم دادخواست طلاق مبارات
2. ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی
3. ارجاع پرونده به شعبه خانواده و تشکیل جلسه رسیدگی
4. اثبات کراهت متقابل و رضایت زن به بذل مال
5. صدور رأی طلاق از سوی قاضی دادگاه خانواده
6. ثبت طلاق در دفتر رسمی طلاق

نکته: حضور وکیل طلاق مبارات در تمامی این مراحل می‌تواند روند را سریع‌تر و قانونی‌تر کند.