وکالت مشروط و مطلق در حق طلاق
اردیبهشت ۱۷, ۱۴۰۴
استرداد جهیزیه و پس گرفتن آن بعد از طلاق، فرایندی پیچیده و توام با چالشهای متعدد است که جز مهمترین، اموال و داراییهای زوجه است؛
در این میان، حضور وکیل پس گرفتن جهیزیه بعد طلاق میتواند به تسریع و تسهیل احقاق حقوق زوجه کمک شایانی نماید.
جهیزیه به عنوان اموالی که زوجه به منزل مشترک آورده، جایگاه ویژهای دارد و استرداد آن پس از طلاق، همواره موضوعی بحثبرانگیز بوده است.
در این مقاله، با بهرهگیری از قوانین حقوقی کشور ایران، به بررسی جامع قوانین و مقررات مربوط به استرداد جهیزیه پس از طلاق، با تاکید بر رویههای قضایی و نکات کاربردی میپردازیم.
1 فهرست مطالب جهیزیه و استرداد آن پس از طلاق
جهیزیه
جهیزیه، اموالی است که زوجه به منظور کمک به تامین لوازم زندگی مشترک، به منزل زوج میبرد.
این اموال، طبق قانون، متعلق به زوجه بوده و زوج صرفاً حق استفاده از آنها را دارد.
در صورت بروز اختلاف و طلاق، زوجه حق دارد جهیزیه خود را مسترد نماید.
اهمیت جهیزیه از آن جهت است که میتواند نقش مهمی در استقلال مالی زوجه پس از طلاق ایفا کند و به او در شروع مجدد زندگی کمک نماید.
قانون استرداد جهیزیه در طلاق
پس گرفتن جهیزیه، حقی قانونی برای زوجه است که در قوانین مختلف کشور ایران مورد تصریح قرار گرفته است:
- ماده 1107 قانون مدنی: این ماده، نفقه زوجه را شامل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینههای درمانی و بهداشتی میداند.
از این ماده میتوان استنباط کرد که تهیه اثاث منزل، از وظایف زوج است، اما عرف و رویه جامعه بر این است که زوجه نیز در این امر مشارکت میکند و جهیزیه را به منزل مشترک میبرد.
- ماده 1118 قانون مدنی: این ماده، حق مالکیت زوجه بر اموال خود را تصریح میکند.
بر اساس این ماده، زوجه میتواند در دارایی خود هر تصرفی که بخواهد بکند.
- قاعده "ید امانی": بر اساس این قاعده، زوج نسبت به جهیزیه زوجه، امین محسوب میشود و وظیفه دارد از آن محافظت نماید.
در صورت تعدی یا تفریط زوج، وی مسئول جبران خسارت وارده به جهیزیه خواهد بود.
شرایط استرداد جهیزیه بعد طلاق
برای برگرداندن جهیزیه پس از طلاق، وجود شرایط زیر ضروری است:
- مالکیت زوجه: زوجه باید مالک قانونی جهیزیه باشد.
اثبات مالکیت میتواند از طریق ارائه سیاهه جهیزیه، فاکتورهای خرید، شهادت شهود و سایر ادله اثبات دعوا صورت گیرد.
- وجود جهیزیه: جهیزیه باید در زمان مطالبه، موجود باشد.
در صورتی که جهیزیه تلف شده باشد، زوجه میتواند مطالبه مثل یا قیمت آن را از زوج بنماید.
- عدم استهلاک جهیزیه: استفاده متعارف از جهیزیه، موجب استهلاک آن میشود.
اما اگر استهلاک جهیزیه ناشی از سوء استفاده یا تقصیر زوج باشد، زوجه میتواند مطالبه خسارت نماید.
نحوه مطالبه جهیزیه بعد از طلاق
زوجه برای پس گرفتن جهیزیه خود، میتواند از طریق زیر اقدام نماید:
- توافق: بهترین و سریعترین راه، توافق با زوج در خصوص استرداد جهیزیه است.
در صورت توافق، میتوان یک توافقنامه کتبی تنظیم و به امضای طرفین رساند.
- اظهارنامه: در صورت عدم توافق، زوجه میتواند از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، اظهارنامهای برای زوج ارسال و خواستار استرداد جهیزیه شود.
- دادخواست: در صورتی که زوج پس از دریافت اظهارنامه، از استرداد جهیزیه خودداری کند، زوجه میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده، دادخواست استرداد جهیزیه تقدیم نماید.
مدارک لازم دعوای استرداد جهیزیه بعد از طلاق
برای طرح دعوای استرداد جهیزیه، ارائه مدارک زیر به دادگاه ضروری است:
- سند ازدواج
- سیاهه جهیزیه (در صورت وجود)
- فاکتورهای خرید جهیزیه (در صورت وجود)
- اظهارنامه ارسالی برای زوج
- سایر ادله اثبات مالکیت زوجه بر جهیزیه (مانند شهادت شهود)
نکات پس گرفتن جهیزیه بعد طلاق
- سیاهه جهیزیه: تنظیم سیاهه جهیزیه در زمان ازدواج، بهترین راه برای اثبات مالکیت زوجه بر جهیزیه است.
سیاهه جهیزیه باید شامل لیست کامل جهیزیه، مشخصات کامل کالاها، تاریخ خرید و امضای زوج و شهود باشد.
- عکس و فیلم: تهیه عکس و فیلم از جهیزیه در زمان ورود به منزل مشترک، میتواند به عنوان مدرکی برای اثبات وجود جهیزیه و مشخصات آن مورد استفاده قرار گیرد.
- شهادت شهود: شهادت شهود میتواند در اثبات مالکیت زوجه بر جهیزیه و وجود آن موثر باشد.
- کارشناسی: در صورت اختلاف در خصوص قیمت یا ارزش جهیزیه، دادگاه میتواند از کارشناس رسمی دادگستری برای ارزیابی جهیزیه استفاده نماید.
- اجراییه: پس از صدور حکم قطعی به نفع زوجه، وی میتواند با مراجعه به اجرای احکام دادگستری، نسبت به اجرای حکم و استرداد جهیزیه اقدام نماید.
- تغییرات ارزش پول: در صورتی که جهیزیه مسترد نشود و دادگاه حکم به پرداخت قیمت آن دهد، ملاک تعیین قیمت، ارزش روز جهیزیه در زمان صدور حکم است، نه زمان خرید.
- هزینه دادرسی: هزینه دادرسی دعوای استرداد جهیزیه بر عهده زوجه است، اما در صورتی که زوجه توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، میتواند از دادگاه تقاضای اعسار نماید.
-
مطالبه جهیزیه قبل طلاق
در صورتی که زوجه دلیل موجهی برای مطالبه جهیزیه قبل از طلاق داشته باشد، مانند سوء رفتار زوج یا احتمال تلف شدن جهیزیه، میتواند با مراجعه به دادگاه، دادخواست استرداد جهیزیه تقدیم نماید.
-
خودداری از استرداد جهیزیه
زوج حق ندارد از استرداد جهیزیه خودداری کند، مگر اینکه ادعایی در خصوص مالکیت جهیزیه داشته باشد و بتواند آن را در دادگاه ثابت نماید.
-
مطالبه قیمت جهیزیه
در صورتی که جهیزیه تلف شده باشد یا امکان استرداد آن وجود نداشته باشد، زوجه میتواند مطالبه قیمت آن را از زوج بنماید.
-
ارتباط مهریه و جهیزیه
مهریه و جهیزیه دو حق مالی مستقل برای زوجه هستند و هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. زوجه میتواند هم مهریه خود را مطالبه کند و هم جهیزیه خود را مسترد نماید.
وکیل استراد جهیزیه بعد طلاق
استرداد جهیزیه پس از طلاق، حقی قانونی برای زوجه است که در قوانین مختلف کشور ایران مورد تصریح قرار گرفته است.
زوجه برای برگرداندن جهیزیه خود، باید مالکیت خود را بر جهیزیه ثابت نماید و از طریق قانونی اقدام نماید.
تنظیم سیاهه جهیزیه، جمعآوری مدارک و مستندات مربوط به خرید جهیزیه و مشورت با وکیل متخصص، میتواند به زوجه در پس گرفتن جهیزیه خود کمک نماید.
برای پس گرفتن جهیزیه و استرداد آن، میتوانید از وکیل متخصص در دفتر حقوقی حق گرا کمک بگیرید.
سلب مسئولیت: این مقاله صرفاً جنبه اطلاعرسانی دارد و نباید به عنوان مشاوره حقوقی تلقی شود.
برای دریافت مشاوره حقوقی تخصصی، توصیه میشود با وکیل خانواده حقگرا مشورت نمایید.