شروط ضمن عقد چیست
دعاوی تجاری
شهریور ۱۷, ۱۴۰۰
شکایت از بنگاه املاک
شهریور ۲۸, ۱۴۰۰
شروط ضمن عقد ازدواج یا به اختصار شروط ضمن عقد، تعهداتی است که در حین ازدواج با توافق زن و شوهر وارد مفاد قرارداد ازدواج آنها میشود. این شروط را می‌توان در سند رسمی ازدواج ذکر کرده و با امضای دو طرف رسمیت داد. این شروط در قانون ذکر نشده‌اند اما درحال حاضر سندهای ازدواج دارای شروط از پیش چاپ شده‌است و همچنین می‌توان انتخاب طرفین چه در هنگام ازدواج و چه پس از آن انتخاب می‌شوند.
شروط ضمن عقد چیست با دسترسی سریع فهرست مطالب
شروط ضمن عقد شرایط ضمن عقد ازدواج چیست؟ شروط قابل درج در توضیحات عقدنامه شروط ضمن عقد قباله ازدواج شروط باطل درعقد نامه شروط باطل که مبطل ازدواج نیست وظایف دفاتر رسمی ازدواج کاربرد شرایط مندرج در قباله ازدواجشروط ضمن عقد
هنگامی که بین دو طرف یک معامله قراردادی بسته میشود، افراد می‌توانند علاوه بر تعهداتی که قانوناً با امضای قرارداد به عهده آنها گذاشته میشود، شرایطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف ملتزم به رفتار بر اساس آن هم باشند.
این موارد که به آنها شروط ضمن عقد گفته میشود، در صورتی صحیح است که مخالفتی با اصل قرارداد یعنی آن چیزی که طرفین عقد برای رسیدن به آن قرارداد بسته‌اند و قوانین آمره به معنای قوانین مربوط به نظم عمومی و جلوگیری از زیان افراد، نداشته باشند.
شرایط ضمن عقد ازدواج چیست؟
با امضای عقدنامه ازدواج، مرد از لحاظ حقوقی مکلف به پرداخت مهریه و نفقه و زن مکلف به تمکین از مرد میشود.
در کنار این موارد، برخی از امور زندگی زن وابسته به اجازه مرد می‌گردد. این موضوع می‌تواند در آینده مشکلاتی برای زن ایجاد کند.
جهت جلوگیری از مشکلات احتمالی، برخی خانم‌ها اقدام به درج شروط ضمن عقد ازدواج در عقدنامه می‌کنند.
شروط قابل درج در توضیحات عقدنامه
این شروط به طور چاپی در عقدنامه‌های ازدواج نیست اما می‌توان در قسمت توضیحات آنها را اضافه کرد.
اگر این موارد به صورت مکتوب در عقد نامه نوشته نشود، اثبات آن برای زنان بسیار دشوار خواهد بود. در بسیاری مواقع نظرات و سلایق شخصی قضات کار را بر زنان سخت می کند یا روند طولانی اثبات موارد عسر و حرج و … باعث اتلاف وقت زنان یا سواستفاده احتمالی شوهر می شود. مواردی حیاتی مثل خروج از کشور، حضانت فرزندان و اشتغال که از اولویت های زنان امروز است جایی در شروط موجود در عقدنامه‌ها ندارد. بنابراین از آنجایی که طبق قانون زن و مرد می‌توانند هر شرط ضمن عقد ازدواجی را تعیین نمایند، توصیه میشود در سند ازدواج و یا سندی جداگانه (ترجیحن هر دو) شروط زیر را اضافه نمایید . توجه کنید که دقیقا همین عبارات در سند شما استفاده شود.
شرط تحصیل:
زوج، زوجه را در ادامه تحصیل تا هر مرحله كه زوجه لازم بداند و در هر كجا كه شرایط ایجاب کند، مخیر می‌سازد.شرط اشتغال:
مطابق قانون، اگر شغل زن منافی با مصالح خانواده یا حیثیت شوهر یا زن باشد، مرد می‌تواند همسر خود را از آن شغل منع كند. با توجه به این كه امكان تفسیرهای مختلف از این متن قانونی وجود دارد، گنجاندن عبارت زیر در سند ازدواج پیشنهاد میشود: زوج، زوجه را در اشتغال به هر شغلی كه مایل باشد، در هر كجا كه شرایط ایجاب کند، مخیر می‌سازد.شرط وكالت مطلق زوجه در طلاق:
زوج به زوجه وكالت بلاعزل با حق توكیل به غیر می‌دهد تا زوجه در هر زمان و تحت هر شرایطی از جانب زوج، به مطلقه کردن خود از قید زوجیت زوج به هر طریق اعم از اخذ یا بذل مهریه اقدام کند.حضانت فرزندان پس از طلاق:
زوجین ضمن عقد خارج لازمی توافق کنند اولویت در حضانت فرزند یا فرزندان مشترک در صورت طلاق با مادر باشد یا زوجین ضمن عقد خارج لازمی توافق کنند حضانت فرزند یا فرزندان مشترک در صورت طلاق با هر کدام از والدین خواهد بود که بنا بر مصلحت طفل باشد. تعیین مصلحت طفل بر عهده کارشناس یا داور مرضی‌الطرفین خواهد بود.شرط تقسیم اموال موجود میان شوهر و زن پس از جدایی:
زوج متعهد میشود هنگام جدایی اعم از آن كه به درخواست مرد باشد یا به درخواست زن نیمی از دارایی موجود خود را اعم از منقول و غیرمنقول كه طی مدت ازدواج به دست آورده است به زن منتقل کند.بر این اساس، زوج ضمن عقد ازدواج متعهد میشود كه هر گاه طلاق به‌درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسرداری یا سوءاخلاق و رفتار او نباشد، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود را كه در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، بلاعوض به زوجه منتقل کند.شرط وكالت زوجه در صدور جواز خروج از كشور:
مطابق قانون گذرنامه، زنان متأهل فقط با اجاره كتبی همسر خود می‌توانند از كشور خارج شوند.با توجه به اینكه این مسأله در عمل مشكلات فراوانی را ایجاد می‌كند، "عبارت زوج به زوجه، وكالت بلاعزل می‌دهد كه با همه اختیارات قانونی بدون نیاز به اجازه شفاهی یا كتبی مجدد شوهر، از كشور خارج شود. تعیین مدت، مقصد و شرایط مربوط به مسافرت به خارج از كشور به صلاحدید خود زن است" به منزله شرط در حین عقد ازدواج پیشنهاد میشود.
شرط حق تعیین مسکن:
حق انتخاب مسکن و تعیین شهر یا محلی که زندگی مشترک در آنجا ادامه پیدا کند با زوجه خواهد بود.
شروط ضمن عقد قباله ازدواج
متن شروط عقدنامه ازدواج
۱) ضمن عقد ازدواج، زوج شرط نموده که هرگاه طلاق به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسرداری یا سوءاخلاق و رفتار او نباشد، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، بلاعوض به زوجه منتقل نماید.
۲) ضمن عقد نکاح، زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه ذیل با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول کند (یعنی اگر زن مهریه خود را ببخشد زن وکالت خواهد داشت این بخشش را به جای شوهرش قبول کند).
شروط باطل درعقد نامه
برخی شروط ضمن عقد معتبر نیستند از میان آنها برخی باعث باطل‌شدن عقد ازدواج هم می‌شوند ولی برخی لطمه‌ای به عقد ازدواج نمی‌زند و فقط آن شرط اعتباری ندارد.
شروط مبطل عقد ازدواج
بر اساس ماده ۲۳۳ قانون مدنی شروط خلاف «مقتضای ذات عقد» باطل است. منظور از خلاف مقتضای ذات این است که با طبیعت و ذات آن قرارداد [در اینجا ازدواج] منافات داشته باشد. برای مثال اینکه شرط شود دو طرفِ ازدواج همسر یکدیگر نباشند با طبیعت ازدواج در تضاد است و در صورتی که چنین شرطی در ازدواج گذاشته شود به این معناست که اصلاً منظور دو طرف ازدواج نبوده و توافقی بر ازدواج بین آنها صورت نگرفته‌است. پس هم شرط و هم خود عقد ازدواج باطل میشود.
شروط باطل که مبطل ازدواج نیست
این شروط در ماده ۲۳۲ قانون مدنی به‌طور کلی به سه دسته غیر مقدور، بی‌فایده و نامشروع تقسیم شده‌اند:
شرط غیرمقدور: شرطی که انجام آن در توان افراد متعارف نباشد؛ مثلاً شرط شود که زن یا شوهر در سه روز زبان تایلندی را به دیگری بیاموزاند یا مرده‌ای را زنده کند.
شرط بی‌فایده: شرطی که در انجام آن هیچ منفعت عقلائی متصور نباشد. تشخیص منفعت هم با عرف است. مثل اینکه شرط شود زن یا شوهر مسافتی را با شتر بپیماید.
شرط نامشروع: شرطی که مخالف قوانین امری باشد. قوانین امری مربوط به نظم و مصلحت عمومی میشود و برخلاف قوانین تفسیری افراد نمی‌توانند علیه آنها توافق کنند. به‌طور کلی بیشتر قوانین مربوط به ازدواج در زمرهٔ قوانین امری است. از نمونه‌های این شروط می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- شرطی که حق فسخ نکاح را به یکی از دو طرف بدهد.
- شرط شود که مرد حق طلاق نداشته باشد
- شرط شود که ریاست خانواده با زن باشد.
- شرط شود که مرد حق ولایت و حضانت فرزندان خود را نداشته باشد.
- شرط شود که زن حق نفقه نداشته باشد.
- شرط شود که مرد حق ندارد به رابطه خود با همسر قبلیش ادامه بدهد.
- شرط شود که زن در کارها و روابط خود کاملاً آزاد باشد.
وظایف دفاتر رسمی ازدواج
کلیه دفاتر ازدواج به لحاظ شرعی و قانونی مکلفند، قبل از انشاء عقد ازدواج، یک به یک شروط مندرج در نکاحیه را برای زوجین قرائت و تفهیم تا هر شرطی که مورد توافق زوجین قرار گرفت، زیر آن را امضا کنند. همچنین، لازم است سردفتران مزبور به زوجین قبل از اجرای صیغه عقد یادآوری کنند که قبول شروط مندرج در نکاحیه الزامی نیست. اگر سردفتری برای انجام هریک از خواسته‌های زن و شوهر مانع شود، تخلف انجام داده و مستوجب مسئولیت انتظامی و قانونی آنها خواهد بود، تخلف سردفتران از این دستور موجب تعقیب انتظامی سردفتران خواهدبود.
کاربرد شرایط مندرج در قباله ازدواج
بعضی افراد این سوال برایشان مطرح میشود که چقدر این شرایط ضمن عقد محکم خواد بود و می‌توان روی آن حساب کرد؟ آیا زن با عملی نشدن شرایط ضمن عقد به راحتی می‌تواند طلاق بگیرد؟ یا اینکه فرقی ندارد و باید تمامی مراحل قانونی طلاق را مانند سایر موارد عادی طی کند؟ آیا صرف عمل نکردن مرد به هر یک از این شرایط می‌تواند دلیلی برای زن محسوب شود تا بر مبنای آن درخواست طلاق کند؟
در جواب به این پرسش‌ها باید گفت که با تحقق یکی از این شرایط و اثبات آن در دادگاه، زن می‌تواند با استفاده از وکالت ضمن عقد با مراجعه به دادگاه خانواده و طی تشریفات قانونی از جمله داوری و قطعیت آن نسبت به اجرای طلاق اقدام کند. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره میتوانید با وکیل‌های خانواده حق‌گرا وقت مشاوره بگیرید.
