عواقب فرار از صحنه جرم
بهمن ۳۰, ۱۴۰۱قوانین انواع مهریه
بهمن ۳۰, ۱۴۰۱
نقشها و وظایفی بر دوش افراد قرار میگیرد که بسیار حیاتی و سرنوشتساز هستند. مسئولیتهایی که با جان انسانها، سلامتی جسمی و روانی آنها ارتباط مستقیم دارند که ملاحظه و مراقبت از امری حیاتی است.
شکایت از پزشک در مواردی که پزشک در اثر سهل انگاری یا تعمد، باعث ایجاد آسیب جسمی یا روحی و یا ایجاد دیگر مشکلات برای بیمار میشود، قابل انجام و پیگیری است.
در صورتی که پزشکی بر اثر کوتاهی در عملکرد خود، دچار آسیب جبران ناپذیر به بیمار شود. میتوان به کمک وکیل کیفری مراحل شکایت از پزشکان متخلف و سهل انگار آن را به مراجع مرتبط و سازمان نظام پزشکی گزارش داد.
قصور پزشکی
پزشک مکلف است تا در هنگام معالجه بیمار از تمامی مهارت و دقت حرفه ای خود مطابق با مقررات دولتی و حرفهای شغل خود پیروی نموده و آنها را به کار گیرد.
تخلفات پزشکی
زمانی رخ میدهند که پزشک بر اثر سهل انگاری در انجام وظیفه، افشای اسرار بیمار یا هر عمل دیگری بر خلاف قوانین و مقررات وضع شدۀ صنفی خود عمل مینماید.
در این موارد مطابق ضوابط با وی برخورد مناسب صورت خواهد گرفت. مرجع صالح برای رسیدگی به تخلفات پزشکی، دادسرای انتظامی پزشکی است.
مجرم شناختن پزشک
برای مجرم شناختن پزشک، باید عناوین مجرمانه در قانون تعریف شده باشد.
طبق ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی: «هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام میدهد، موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است؛ مگر آنکه عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا اینکه قبل از معالجه، برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود.در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل، برای وی ضمان وجود ندارد؛ هرچند برائت اخذ نکرده باشد».
همچنین مطابق ماده ۴۹۶ قانون مجازات اسلامی: «پزشک در معالجاتی که دستور انجام آن را به مریض یا پرستار و مانند آن صادر می نماید، در صورت تلف یا صدمه بدنی ضامن است؛ مگر آنکه مطابق ماده ۴۹۵ عمل نماید.
در موارد مزبور هرگاه مریض یا پرستار بداند که دستور، اشتباه است و موجب صدمه و تلف میشود و با وجود این به دستور عمل کند، پزشک ضامن نیست؛ بلکه صدمه و خسارت مستند به خود مریض یا پرستار است.»
جرایم پزشکی
تخلفات و جرایم پزشکی، زمانی رخ می دهند که برای رفتار پزشک در قوانین جزایی، جرم انگاری شده و مجازات در نظر گرفته شده باشد.
رسیدگی به جرایم و تخلفات پزشکی در حیطه وظایف و صلاحیت محاکم عمومی دادگستری میباشد.
انواع خطاهای پزشکی
از جمله خطاهایی که ممکن است از یک پزشک معالج سربزند:
1. بیاحتیاطی توسط پزشک
بیاحتیاطی پزشکی به مواردی گفته میشود که کاری توسط پزشک انجام گرفته که نباید انجام میشد. در این صورت خسارت یا آسیبی جسمی یا روحی و بیمار وارد میشود. از این موارد میتوان به ایجاد جراحت در حین عمل جراحی و یا جا گذاشتن وسایل جراحی در بدن اشاره کرد.
2. نداشتن مهارت کافی
شغل پزشکی با جان و روان انسانها سر و کار دارد، داشتن تبحر از جمله ضروریات لازم برای این حرفه به شمار میآید. نداشتن سواد کاری و بهرهوری لازم از دانش پزشکی باعث ضرر و آسیب بیمار خواهد شد.
3. عدم رعایت قانون و مقررات پزشکی
در هنگام نیاز به عمل جراحی میبایست رضایت اولیا و سرپرستان بیمار و یا نمایندگان قانونی وی جلب شود؛ اگرچه در موارد فوری نیاز به اخذ چنین رضایتی وجود ندارد. اما در صورتی که پزشکی از انجام چنین کاری خودداری کند در حقیقت قوانین و مقررات را زیر پا گذاشته است.
مثل: سقط جنین بر خلاف ضوابط
4. بیمبالاتی توسط پزشک
هنگامی که پزشکی از انجام کاری لازم برای بیمار خود خودداری میکند، بیمبالاتی در این حرفه نامیده میشود. به عنوان مثال عدم انجام آزمایشات و عکس برداریهای لازم قبل از درمان و عمل جراحی از جمله موارد بیمبالاتی در حرفه پزشکی به شمار میرود.
مجازات هر یک از موارد فوق حسب امر میتواند شامل حبس، جزای نقدی، پرداخت دیه و محرومیت از اشتغال به حرفه پزشکی باشد.
شکایت از پزشک
اگر بر اثر کوتاهی یا اشتباه عمدی پزشک آسیبی به بیمار برسد، طبق مقررات جنایات شبه عمد و عمد با او برخورد میشود.
تخلفات پزشکی شامل سهل انگاری و افشای اسرار مریض میشود، که در حیطه نظام پزشکی است.
در حقیقت جرایم پزشکی شامل مواردی هست که قانوان مجازات اسلامی برای آن مجازات تعیین کرده است. رسیدگی به جرایم در حیطه محاکم عمومی دادگستری خواهد بود. مرتکب شدن قتل عمد، صدمههای بدنی و قتل ترحمآمیز و سقط جنین عمده عناوین مجرمانه ناشی از اعمال پزشکی به شمار میآیند.
موارد تخلفات پزشکان
در آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفهای شاغلین حرفههای پزشکی، به طور صریح مواردی به عنوان مصداق تخلفات پزشکان ذکر گردیده است.
هر پزشکی در صورت ارتکاب به این موارد و همچنین سهلانگاری در انجام وظایف قانونی، مطابق با این آیین نامه انتظامی تحت پیگرد قرار گرفته و در صورت اثبات تخلف، مطابق ضوابط با وی برخورد خواهد شد.
این موارد عبارتند از:
اقدام به انجام درمان و یا جراحی هایی خارج از حیطه تخصص:
به طور مثال انجام جراحی زیبایی توسط پزشک عمومی. انجام این کار مستوجب محرومیت از فعالیت پزشکی از ۶ ماه تا یکسال میباشد.
در صورت تکرار، پروانه پزشکی فرد متخلف، باطل خواهد شد.
در صورت فوت بیمار، نقص عضو یا از بین رفتن سلامتی:
مطابق قوانین جزایی به این پرونده رسیدگی گردیده و علاوه بر تحمل مجازات مربوطه، دیه فرد بیمار نیز بر عهده پزشک خواهد بود.
افشا نمودن اسرار و نوع بیماری:
طبق ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی: «اطباء، جراحان، ماماها، داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار محسوب می شوند، هرگاه در غیر از موارد قانونی، اسرار مردم را افشا کنند به سه ماه و یک روز تا یکسال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشوند».
انجام اعمال خلاف شئون پزشکی
• جذب بیمار از طریق تبلیغات گمراه کننده
• بیمبالاتی
• سهل انگاری
• عدم رعایت نرخ مصوب تعرفههای پزشکی
• ارائه داروهای مشابه به جای داروی اصلی
• برخورد نامناسب کادر پزشکی با بیماران
• عدم پذیرش بیماران اورژانسی توسط مراکز درمانی
• عدم رعایت موازین قانونی، علمی و شرعی
• نداشتن امکانات ضروری پزشکی
• نداشتن مهارت کافی
• بیاحتیاطی توسط پزشک
• بیماران را از راه تبلیغات فریب دهند
• به طور کلی عدم رعایت قانونی و مقررات صنفی و حرفهای شغلی در انجام وظایف قانونی
زمان شکایت از پزشک
تماس با سامانه ۱۹۰ جهت شکایت از پزشک و یا گزارش تخلف از سوی پزشکان یا کادر درمان و یا مراکز درمانی است. این سامانه با همکاری سازمان نظام پزشکی و رییس دانشگاه علوم پزشکی و وزیر بهداشت به شکایتهای مردم که در ارتباط با تخلفات پزشکی است، رسیدگی میکند. همه از وجود این سامانه مطلع نیستند، ولی برقراری ارتباط درست و به موقع با این سامانه ممکن است از وقوع برخی تخلفات پزشکی جلوگیری کند.
بهترین زمان شکایت از پزشک، درست پس از وقوع آن عارضه و پیش از بهبود و تحلیل و از بین رفتن آثار آن صدمه است، در حالی که هنوز آثار برجایمانده از آن چشمگیر و قابل توجه باشد تا بتوان در مراجع قانونی نسبت به آن اقامه دعوا کرد.
پس از ثبت حساب در سامانه ثنا و همگام با آن، با راهنماییهای وکیل قصور پزشکی به جمعآوری مستندات و مدارک حاکی از حادث شدن قصور و تخلف پزشکی بپردازید.
به دلیل پیچیدگی و گستردگی مسائل و جنبههای حقوقی شکایت علیه پزشک و حساسیت موضوع برای پزشک به جهت حفظ آبرو و سابقه وی در میان سایر پزشکان و بیماران و تأثیر اثبات قصور و یا عدم آن، بر آینده شغلی پزشک، رسیدگی و وارسی پروندههای پزشکی با وسواس خاص و دقت بالایی صورت میگیرد که مدت رسیدگی به آن را در حالت عادی به حدود دو ماه میرساند.
مدارک موردنیاز برای شکایت علیه پزشک
برای تسهیل و افزایش سرعت در امور حقوقی، سامانهی ثنا راهاندازی شده است. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی و ثبت ثنا در سامانه قوه قضائیه، آغاز مراحل شکایت علیه پزشک خواهد بود.
پس از ایجاد حساب کاربری در سامانه ثنا، مدارک و مستنداتی که با راهنماییهای وکیل گرداوری کردید، که به نحوی بیانگر وجود قصور و یا تخلف در روند درمان، توسط پزشک یا کادر درمانی بوده است، در سامانه ثنا بارگزاری میکنید.
از جمله متداولترین مدارک لازم برای شکایت از پزشک، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تمامی تصاویر گرفته شده یا ضبط شده از بیمار یا ناحیه وقوع عارضه، پیش از عمل و پس از آن و نیز کلیه عکسهای رادیولوژی و امآرآی ، که بهصورت فیزیکی یا در قالب لوح فشرده قابلارائه باشد، بهخصوص در مواردی که هدف شکایت از پزشک زیبایی است.
- پروندههای پزشکی، دفترچه درمانی و نسخ تجویزی توسط پزشک که حاوی اطلاعات راهبردی باشد.
- صورتحسابهای واریزی و فیشهای پرداختی و نیز پرینت حساب بیمار و تراکنشهای او که حاکی از جابهجایی مبلغ نامتعارف به پزشک باشد.
- کلیه مراودات، تماسها و اطلاعات ارسالی از طریق نامه، فکس و یا تلفن همراه که دربردارنده پیامها، تصاویر، مبالغ و فایلهای صوتی باشد.
مراجع پیگیری شکایت ازقصور پزشک
با دردست داشتن اصل کارت ملی و تصویر آن و همچنین اصل و تصویر شناسنامه و همچنین پرونده پزشکی و ادله گردآوریشده توسط بیمار، میتوان با حضور در یکی از مراجع ذیصلاح، مراحل قانونی این روند حقوقی را طی و به سرانجام رسانید.
1. مجازات پزشک مقصر در
دادسرای ویژه امور پزشکی
یکی از اصلیترین نهادها که به رخدادهایی از قبیل قصور پزشکی رسیدگی میکند، مرجعی به نام دادسرای جرایم پزشکی است که در جهت رسیدگی دقیق و موشکافانه به این مسائل به کار گرفته میشود.
میتوانید با کمک وکیل، خسارت وارده و یا دیه را از دادسرای ویژه امور پزشکی در خواست کنید. در صورتی که پزشک دچار کم کاری و نقصان شده باشد پیگیری مجازات او را وکیل از دادگاه پیگیری خواهد کرد.
2. پرونده شکایت از پزشک در شورای حل اختلاف
شوراهای حل اختلاف در هر شهر به منظور تلطیف و ملایم ساختن تنش میان افراد و گروهها پیریزی شدهاند. اختلاف میان پزشکان و مردم و یا پزشکان با یکدیگر، در این مرجع نیز قابلپیگیری است.
اگر پرونده شما جزو آن دسته است که احتمالا دیه کمتر از ۵ میلیون خواهد داشت.شورای حل اختلاف مکان مناسب برای پیگیری شکایت است.
صلاحیت شورای حل اختلاف امور پزشکی شامل موارد زیر است:
- رسیدگی به اختلافات اعضای جامعه پزشکی با یکدیگر
- اختلافات جامعه پزشکی با سایر اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی
بیشترین پروندههایی که در شورای حل اختلاف پزشکی مورد بررسی قرار میگیرند، مرتبط با امور دندانپزشکی و یا دارای دیۀ کمتر از ۵ میلیون تومان است، میباشد.
3. شکایت از قصور پزشکی در دادسرای انتظامی
اگر خواهان ابطال پروانه طبابت پزشک هستید یا توبیخ کتبی برای او میخواهید، از دادسرای انتظامی اقدام کنید.
در صورت احراز وقوع تخلف، گستره وسیعی از جریمهها را برای پزشکان متخلف در نظر میگیرد و باتوجهبه میزان و دفعاتی که تخلف پزشکی روی داده و شکایت علیه پزشک صورت گرفته باشد از توبیخ تا باطل کردن پروانه طبابت را برای متخلفین مقرر میکند.
4.شکایت از پزشک در دادگاههای عمومی
دادگاههای عمومی بخشی دیگر از بار رسیدگی به تخلفات پزشکان را به دوش میکشند. این دادگاهها با ارجاع مدارک و مستندات قانونی به پزشکی قانونی، عارضه به وجود آمده را به شیوهای موشکافانه وارسی کرده و با بررسی ادله و مدارک پرونده، بر وقوع یا عدم وقوع تخلف پزشکی صحه میگذارند.
در این دادگاهها با توجه به تخصصی بودن شکایت از کارشناسان مرتبط استفاده میشود.
5.شکایت از پزشک در سازمان تعزیرات حکومتی
سازمان تعزیرات حکومتی در کنار سایر وظایف و مسئولیتهای قضائی خود، در برخی زمینههای معین و معدود، پاسخگوی اشخاصی است که از پزشک و یا کادر درمانی خود گله و شکایت دارند و به موجب قانون، صلاحیت پیگیری شکایت علیه پزشکان در پارهای از موارد، بر عهده آنان نیز هست. اجتناب از قبول بیماران اورژانسی و خدماترسانی به آنها، تأسیس مؤسسه پزشکی توسط افراد فاقد پروانه و مجوز لازم، بهرهگیری از اشخاص غیرمتخصص در کادر درمانی خود و … مواردی است که در صورت برخورد با آنها، میتوان با مراجعه به سازمان تعزیرات حکومتی، درخواست بررسی این تخلفات را داشت.
نحوه شکایت از جراحان زیبایی
طی سالهای اخیر جراحی پلاستیک و یا انجام جراحی برای زیبایی رونق فراوانی یافته است. پروندههای شکایت از پزشک زیبایی، حجم بالایی از شکایات پزشکی را به خود اختصاص دادهاند.
برای شکایت از جراح زیبایی باید به دادسرای ویژه جرایم پزشکی مراجعه کنید؛ چرا که دادسرای انتظامی صلاحیت صدور حکم دیه در این مورد خاص را نخواهد داشت. در عملهای زیبایی نیز همانند سایر امور درمانی، حتی در صورت گرفتن برائت نامه از بیمار، در صورت بروز شکایت و اثبات جرم یا قصور، به پرونده رسیدگی خواهد شد و حکم صادر میگردد.
مراحل رسیدگی شکایت از پزشک در دادگاه
مرحله ابلاغ وقت رسیدگی به طرفین
پس از تقدیم شکایت تنظیم شده علیه پزشک و رسیدگی مقدماتی در دادسرای جرایم پزشکی، در جریان مراحل شکایت، پرونده با صدور کیفر خواست به دادگاه صالح ارسال میشود. در این مرحله، رسیدگی به شکایت در دادگاه کیفری دو بهصورت ترافعی بوده. پس از بنظر رسیدن پرونده توسط قاضی حسب دستور وی به مدیر دفتر محترم طرفین در روز و ساعت مشخصی دعوت به رسیدگی میشوند.
حضور طرفین در جلسه رسیدگی اجباری نیست و جلسه بدون حضور هر یک از آنان برگزار میشود.
قاضی برای تکمیل مستندات پرونده، ممکن است یکی از دستورات زیر را صادر نماید:
__ دستور به پزشک یا بیمارستان مربوطه برای تکمیل پرونده در صورت وجود نقص مدارک
__ احضار شاهدان برای توضیحات بیشتر و درج این توضیحات در پرونده
__ احضار خوانده (شخص یا نهاد درمانی که بیمار از آنها شکایت کرده است) برای ارائه توضیحات
__ ارجاع بیمار به پزشکی قانونی برای مشخص کردن میزان آسیب وارده
__ ارجاع پرونده به کمیسیون پزشکی برای اظهار نظر تخصصی: کمیسیون، بیمار و پزشک را برای توضیحات بیشتر، احضار میکند.
شکایت از پزشک موجب صدور کیفرخواست
دومین مرحله از مراحل شکایت کیفری علیه پزشک در دادگاه، جلسه رسیدگی به جرایم پزشکی و بررسی کیفر خواست صادره از دادسرای جرایم پزشکی میباشد. پس از بیان شکایت توسط وکیل شاکی، دادگاه دفاع پزشک، به عنوان متهم از عملکرد خود را خواهد خواست.
اظهارات پزشک در اینگونه جرایم پزشکی اخذ گردیده و در خصوص اعتراض به گواهی قبول میزان خسارت پزشکی قانونی از پزشک به عنوان متهم سوال میشود. در جرایم پزشکی در صورت اعتراض پزشک مراتب مجددا جهت انجام پزشکی قانونی اعلام میشود. در صورت پذیرش میزان خسارتی که توسط پزشکی قانونی گواهی شده است، ادامه رسیدگی صورت میپذیرد.
مرحله اخذ آخرین دفاع از متهم
در این مرحله از رسیدگی
شکایت، به پزشک ابلاغ میشود چنانچه دفاعیهای دارید ظرف مهلت معین در دادگاه جهت اخذ آخرین دفاع حاضر شوید. باید پزشک متهم در دادگاه حاضر شود و آخرین دفاع را انجام دهد. وکیل میتواند بدون حضور موکل و بجای او حاضر گشته و جلسه اخذ آخرین دفاع را نیز بدون حضور موکل انجام دهد.
مرحله صدور رأی در جرایم پزشکی
در این مرحله از شکایت، دادگاه پس از أخذ آخرین دفاع از متهم و با بررسی اوراق و محتویات پرونده رأی دادگاه را صادر مینماید. اگر دادگاه شکایت مطروحه را بلاوجه تشخیص دهد. یعنی تقصیری را متوجه متهم نداند، رأی بر برائت متهم صادر مینماید.
اما اگر مستندات و محتویات پرونده و نظر قاضی رسیدگی کننده، دال بر مجرمیت متهم باشد، متهم را حسب گواهی پزشکی قانونی محکوم به پرداخت دیه مزبور مینماید. رأی صادره حسب مورد حضوری یا غیابی بوده، قابل اعتراض و تجدید نظر یا قابل واخواهی میباشد. این مرحله بعنوان مرحله بدوی از مراحل شکایت از پزشک میباشد.
انواع محرومیت پزشک مقصر
بسته به نوع تخلف پزشک و تعداد دفعات آن، نوع محرومیت از اشتغال به حرفه پزشکی تعیین شده توسط دادگاه متفاوت خواهد بود.
• تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیئت مدیره نظام پزشکی محل
• اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل
• توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نظریه نظام پزشکی محل یا الصاق رای در تابلوی اعلانات نظام پزشکی محل
• محرومیت از اشتغال به حرفههای پزشکی و وابسته از سه ماه تا یکسال در محل ارتکاب تخلف
• محرومیت از اشتغال به حرفههای پزشکی و وابسته از سه ماه تا یکسال در تمام کشور
• محرومیت از اشتغال به حرفههای پزشکی از بیش از یکسال تا پنج سال در تمام کشور
• محرومیت دائم از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته در تمام کشور
وکیل برای شکایت از پزشک
اگر در مسیر شکایت کردن از پزشک قرار دارید اما سردرگم هستید و نمیدانید که باید از کجا شروع کنید و چه قدمی را اول بردارید، پیشنهاد ما این است که حتما در این زمینه با یک وکیل پایه یک دادگستری مشورت نمایید. وکیل کیفری دفتر حقوقی حقگرا میتواند به خوبی شما را برای تهیه مدارک و مستندات جهت شکایت راهنمایی کند و برای اقدامات لازم و پیگیری پرونده در کنار شما خواهد بود.
در مواردی از قبیل شکایت از پزشک مقصر و طی مراحل شکایت آن، تنظیم شکواییه، تبیین نهادها و مراجعی از قبیل پزشکی قانونی، کمیسیون نظام پزشکی و نحوه مراجعه به دادسرای جرایم پزشکی و غیره از دانش، تجربه و تخصص وکلای حقگرا استفاده نمایید.
میتوانید با همراه داشتن وکیل متخصص دعاوی کیفری مربوط به جرایم پزشکی بصورت حرفهای در پروندههای کیفری کمک گرفته تا مراحل با سرعت بالایی پیشرود.