مهریه، دین پس از مرگ

یکی از مهم‌ترین حقوقی که به موجب شرع و قانون به زن تعلق می‌گیرد مهریه‌ای است که به موجب عقد نکاح میان زن و مرد تعیین می‌شود. بر اساس قانون مدنی زن به محض عقد ازدواج مالک مهریه می‌شود و مرد از همان لحظه متعهد می‌شود که مهریه همسر خود را بپردازد. به طور معمول، مطالبه مهریه معمولا حین دعوای طلاق در دادگاه مطرح می‌شود.
با این حال زن مالک مهریه‌ است که قبل و پس از مرگ مرد بر ذمه او قرار گرفته است و می‌تواند هر گونه که بخواهد آن را مطالبه کند یا حتی با بخشیدن مهریه ذمه مرد را بری کند. بسیار اتفاق می‌افتد که مرد پیش از این که مهریه همسرش را پرداخت کند ، فوت می‌کند. البته، در حقوق این مسئله وجود دارد که همه دیون حتی در زمانی که فرد فوت کند، باید پس از طی تشریفاتی از محل ما ترک پرداخت شود و مهریه هم نوعی دین به حساب می آید.

دریافت مهریه زن بعد فوت شوهر

اخذ مهریه پس از فوت زوج خللی در آن ایجاد نمیکند. مهریه زن در هر صورت بعد از فوت شوهر قابل مطالبه است و حتی مسائلی همچون رابطه نامشروع ، نشوز و عدم تمکین او ارتباطی به دریافت مهریه از طرف او و پرداخت مهر زوجه توسط مرد نخواهد داشت. پرداخت مهریه بر ذمه شوهر است و باید از دارایی و ارث وی وصول شود. چون مهریه زن جزو دیون زوجی می‌باشد که دیگر در قید حیات نیست و این دین که البته ممتاز نیز می‌باشد، باید پرداخت گردد. مهریه زوجه بعد از فوت شوهر در صورتی که وجه رایج باشد، نرخ محاسبه مهریه از سهم الارث شوهر بر مبنای تاریخ فوت شوهر می‌باشد.
مهریه زن پس از مرگ شوهر هم در عقد دائم و هم در عقد موقت قابل مطالبه است و از این جهت با هم تفاوتی ندارند و تنها تفاوت آن‌ها در عقد موقت است. اگر عقد موقت به ثبت رسمی نرسیده باشد، امکان مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت وجود ندارد. بنابراین زن می‌تواند از سهم الارث متوفی مهریه‌اش را به کمک وکیل دفتر حقوقی حق‌گرا مطالبه نماید.

اقسام گوناگون مهر

فوت قبل از تعیین مهر و قبل از نزدیکی

طبق ماده 1087 قانون مدنی اگر در نكاح دائم مهر ذكر نشده و يا عدم مهر شرط شده باشد، نكاح صحيح است و طرفين می توانند بعد از عقد مهر را به تراضی تعيين كنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معين بين آنها نزديكی واقع شود، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.
اما اگر قبل از تعيين مهر و قبل از نزديكی يكی از زوجين بميرد، طبق ماده 1088قانون مدنی خواهد بود که مقرر می دارد: در مورد ماده قبل اگر يكی از زوجين قبل از تعيين مهر و قبل از نزديكی بميرد، زن مستحق هيچ گونه مهری نيست. بنابراین، اگر زوج يا زوجه قبل از نزديكی مادام كه مهر تعيين نشده فوت كند، زوجه يا ورثه او حق مطالبه مهر ندارد.

مهرالمسمی در صورت فوت يكی از زوجين قبل از نزديكی

اگر مرد پیش از این که با همسرش نزدیکی کند فوت شود، زن همچنان می‌تواند تمام مهریه خود را از ترکه مرد دریافت کند و از این لحاظ با طلاق تفاوت دارد که مهریه دختر باکره بعد از طلاق برابر با نیمی از مهریه‌ای است که در عقد تعیین شده است. اما اگر شوهر پیش از ارتباط زناشویی فوت کند، زن مستحق تمام مهریه خواهد بود.

فوت یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و بعد از نزدیکی

در اين مورد نيز با توجه به اين كه نزديكی از عوامل استقرار مهريه است، پس از نزديكی مهر المثل بر ذمه زوج ثابت شده است و بايد از تركه پرداخت شود.

فوت یکی از زوجین بعد از تعیین مهر و بعد از نزدیکی

در اين مورد نيز كه فوت بعد از تعيين مهر اتفاق می افتد، همان مهری كه بين طرفين تعيين می شود به عنوان مهريه زن در نظر گرفته می شود و چون فوت بعد از نزديكی رخ داده، لذا زوجه مستحق تمام مهريه خود می‌باشد.