رای غیابی

اگر دادخواستی علیه شخصی داده شود و خوانده یعنی کسی که علیه او خواسته مطرح شده است ابلاغیه وقت رسیدگی دادگاه را به شخصه تحویل نگرفته باشد و به تعبیر حقوقی بر طبق ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی به او ابلاغ نشده باشد و یا این که در جلسات دادگاه حاضر نشود و لایحه نیز در ماهیت نداده باشد، در صورت محکوم شدن او رای صادره غیابی است، رای غیابی ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ در همان شعبه قابل واخواهی است و کسی که رای غیابی علیه او صادر شده است می تواند در ظرف مدت مذکور از دادگاه با ذکر دلیل تقاضای واخواهی و رسیدگی مجدد کند.
خواسته طلاق هم از قاعده مذکور مستثنی نیست و اگر وقت رسیدگی به خوانده ابلاغ واقعی نشده باشد و در دادگاه نیز حضور نیابد و لایحه هم نداده باشد در فرض محکومیت، طلاق غیابی است. اما با توجه به این که خواهان طلاق و خواسته طلاق می تواند طلاق از طرف زوج (مرد) یا طلاق از طرف زوجه (زن) باشد.

طلاق غیابی از طرف زن

بر اساس قانون ، اصولا اختیار طلاق در دست مردان است . به همین دلیل است که زنان صرفا در شرایطی می توانند از شوهر خود طلاق بگیرند که دلایل محکمه پسندی به دادگاه ارائه کنند . طلاق غیابی هم از این امر مستثنی نیست. یعنی اینکه طلاق از طرف زن صرفا در شرایطی امکانپذیر است که زن بتواند دلایل محکمه پسند و قانونی به دادگاه ارائه نمایند . با این شرایط ، طلاق غیابی از همسر خارجی نیز امکان پذیر است .

از جمله شرایط طلاق غیابی از سوی زن بر اساس قانون مدنی می توان به موارد زیر اشاره نمود :

1 - در صورتی که شوهر در هیچ یک از جلسات دادرسی مربوط به طلاق حاضر نگردد. همین طور لایحه‌ای نیز تقدیم دادگاه ننماید. از سوی دیگر ابلاغ نیز بصورت قانونی صورت گرفته باشد، طلاق به صورت غیابی صادر خواهد شد. در این صورت شوهر حق خواهد داشت که ظرف مدت 20 روز در همان دادگاه که حکم طلاق را صادر نموده به آن حکم اعتراض نماید.
2 - فرض بعدی این است که شوهر بنا هر دلیلی از جمله جنگ، مهاجرت و … مفقودالاثر شده باشد. در این صورت به موجب ماده 1029 قانون مدنی چنانچه مدت 4 سال از زمان غیبت مرد گذشته باشد. زن می تواند با مراجعه به دادگاه و اثبات عدم حضور مرد یا مفقودالاثر بودن وی حکم طلاق به صورت غیابی اخذ نماید.
3 - حالت بعدی مربوط به زمانی است که مرد ترک نفقه نماید. مورد دیگر ترک زندگی مشترک است. در این صورت به موجب شرایط ضمن عقد، که معمولاً طرفین ضمن عقد نکاح آنها را می پذیرند. چنانچه زن بتواند ثابت نماید که شوهر به مدت 6 ماه ترک نفقه نموده است. همچنین در محل زندگی مشترک وجود ندارند می تواند دادخواست طلاق تقدیم دادگاه نماید و حکم غیابی طلاق را اخذ نماید.
4- در مواردی که زن وکالت در طلاق از سوی شوهر داشته باشد، می تواند بدون این که ضرورتی به حضور شوهر در مراحل دادرسی باشد خود را مطلقه سازد. در این فرض ممکن است شوهر از جریان دادرسی نیز آگاهی نداشته باشد. اما زن بواسطه وکالتی که از شوهر دارد می‌تواند خود را مطلقه نماید.